Szukasz Porady?
Stała obsługa firm
Kancelaria w galerii
Szkoda wyrządzona pracodawcy - kodeksowe ograniczenia.
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 1974 r. nr 24 poz. 141) określa zasady odpowiedzialności materialnej pracownika za szkody wyrządzone pracodawcy wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych. Obowiązek naprawienia szkody nie jest jednak identyczny w każdym przypadku. Może zajść sytuacja, w której pracownik nie będzie zobowiązany do naprawienia w pełnej wysokości uszczerbku jaki spowodował w majątku pracodawcy.
Podstawą odpowiedzialności pracownika jest wina. Podobnie jak na gruncie prawa cywilnego, wina jest w przepisach Kodeksu pracy kojarzona z umyślnością i nieumyślnością. Nie ma wątpliwości, że bez względu na to jaki charakter przyjmie działanie pracownika ponosi on odpowiedzialność za szkodę. Może ją wyłączyć jedynie działanie w granicach dopuszczalnego ryzyka a ograniczyć ją może przyczynienie się do powstania szkody pracodawcy lub osoby trzeciej.
Warto nadmienić, że to pracodawca musi wykazać wszystkie okoliczności uzasadniające odpowiedzialność pracownika oraz wysokość szkody. Będzie więc musiał udowodnić, że szkoda w ogóle powstała i to w związku przyczynowym z działaniem pracownika, a także że działanie to stanowiło niewykonanie lub nienależyte wykonanie obowiązków pracowniczych. Spełnienie tych przesłanek jest obligatoryjne dla dochodzenia przysługującego mu roszczenia odszkodowawczego. Warto zwrócić uwagę na to, iż w związku z tym pracodawca nie może dowolnie potrącać pracownikowi z wypłaty kwot na pokrycie swojej szkody. Dla skutecznego zaspokojenia swojego interesu musi on albo uzyskać wyrok sądowy albo sporządzić z pracownikiem ugodę o której stanowi art. 243 k.p.. Ugoda jest teoretycznie lepsza dla pracownika niż spór w sądzie, ponieważ można w niej obniżyć rozmiar odszkodowania i zgodnie z poglądem doktryny w tej kwestii nie ma żadnych ograniczeń (Kodeks Pracy. Komentarz, Józef Iwulski oraz Walerian Sanetra, LexisNexis 2013).
Umyślność lub nieumyślność występująca po stronie pracownika, który spowodował szkodę ma znaczenie dla wysokości w jakiej musi ona zostać naprawiona. Bez względu na rozmiar i charakter uszczerbku w majątku pracodawcy jego podwładny będzie odpowiadał za szkodę najwyżej do wartości trzech miesięcznych wypłat w wysokości jaka przysługiwała mu w dniu wyrządzenia szkody, jeżeli działał nieumyślnie. W sytuacji w której działał w sposób umyślny będzie musiał naprawić ją w pełnej wysokości.
Należy pamiętać, że jeżeli szkoda powstała z powodu działania kilku pracowników, to każdy z nich ponosi odpowiedzialność za część szkody stosownie do przyczynienia się do niej oraz stopnia winy. Jeżeli okoliczności te okażą się niemożliwe do ustalenia, wtedy pracownicy ponoszą odpowiedzialność w częściach równych.
Patryk Hatak
Szukasz porady prawnej?
Chcesz zlecić naszym prawnikom przygotowanie pisma lub prowadzenie sprawy?
Zobacz, jak wygląda nasza "Modelowa opinia prawna" i skorzystaj z formularza poniżej - wycena pytania zawsze jest bezpłatna.
Pracownicy PrawoDlaKazdego.pl pozostają do dyspozycji także w naszej Kancelarii, znajdującej się w Krakowie przy ulicy Lea 202A. Zadzwoń pod numer 609-709-999 i umów się na rozmowę z prawnikiem - zapraszamy na spotkanie.