Szukasz Porady?
Stała obsługa firm
Kancelaria w galerii
Odszkodowanie a zadośćuczynienie.
Należy wskazać, iż pomimo pozornej tożsamości tych dwóch pojęć mają one odmienne znaczenie. W natłoku spraw i zagrożeń jakie niesie za sobą współczesność, istotnym jest dostrzeganie różnic między nimi. Kiedy możemy starać się o odszkodowanie a kiedy o zadośćuczynienie? Ten z pozoru błahy problem może stanowić problem każdego z nas a celem niniejszego tekstu jest merytoryczne przybliżenie istoty tych dwóch zagadnień.
Zadośćuczynienie – stanowi rekompensatę za cierpienie oraz wszelką krzywdę jaka została wyrządzona poszkodowanemu wskutek konkretnego zdarzenia. Świadczenie jakie stanowi zadośćuczynienie może być związane tylko ze szkodą dotyczącą ciała lub zdrowia poszkodowanego. Podstawę prawną zadośćuczynienia stanowi art. 445 § 1 k.c., który stanowi: „w wypadkach przewidzianych w artykule poprzedzającym sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.”
Odszkodowanie – stanowi pieniężną równowartość szkody wyrządzonej rzeczowym wypadkiem. Dotyczy szkód majątkowych, które można wycenić. Chodzi tu nie tylko o rzeczywistą stratę, którą poniósł poszkodowany, lecz także o utracone korzyści, które by osiągnął, jeśli do szkody by nie doszło.
Najistotniejszą różnicę pomiędzy tymi dwoma zagadnieniami możemy dostrzec poprzez porównanie sposobu dochodzenia świadczeń w obu z powyższych przypadków.
Zadośćuczynienie spełnia rolę przede wszystkim kompensacyjną. Na jej wysokość wpływają takie czynniki jak: opinia biegłego dotycząca powstałego w wyniku wypadku - trwałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, zeznania świadków, zeznania strony oraz dokumentacja medyczna. Zadośćuczynienie ma ułatwić poszkodowanemu przezwyciężenie ujemnych przeżyć, reprezentując jednocześnie ekonomicznie odczuwalną wartość majątkową. Niemniej, odniesienie wysokości zadośćuczynienia do przeciętnej stopy życiowej ma tylko pomocnicze znaczenie i nie może pozbawiać go funkcji kompensacyjnej (por. wyrok SN z 10.03.2006 r., sygn. IV CSK 80/05). Zgodnie ze stanowiskiem przyjętym przez Sąd Najwyższy oraz sądy powszechne, zadośćuczynienie nie jest karą, lecz sposobem naprawienia krzywdy. Chodzi tu o krzywdę ujmowaną jako cierpienia fizyczne, a więc ból i inne dolegliwości oraz cierpienia psychiczne, czyli negatywne uczucia przeżywane z związku z cierpieniami fizycznymi lub następstwami uszkodzenia ciała, czy rozstroju zdrowia (…). Celem zadośćuczynienia jest przede wszystkim złagodzenie tych cierpień. Winno ono mieć charakter całościowy i obejmować wszystkie cierpienia fizyczne i psychiczne, zarówno już doznane, jak i te, które zapewne wystąpią w przyszłości, a więc prognozy na przyszłość. Przy ocenie „odpowiedniej sumy” należy zatem brać pod uwagę wszystkie okoliczności danego wypadku, mające wpływ na rozmiar doznanej krzywdy (por. wyrok SN z dnia 03.02.2000 r., I CKN 969/98 LEX nr 50824). Kwota należna tytułem zadośćuczynienia jest zależna od uznania Sądu.
Odmiennie prezentuje się kwestia dochodzenia odszkodowania. Wpływ na wysokość kwoty należnej tytułem odszkodowania ma materiał dowodowy zgromadzony celem wskazania wysokości poniesionych kosztów związanych z przebytym wypadkiem tj. kosztów dojazdów do placówek medycznych, zwrot równowartości utraconego zarobku, kosztów leczenia, kosztów ewentualnej rehabilitacji, kosztów opieki stanowionej przez osoby trzecie w stosunku do poszkodowanego oraz kosztów zniszczonych rzeczy ruchomych jak np. odzież, samochód czy np. rower. Należy podkreślić, że utrwalona linia orzecznictwa Sądu Najwyższego oraz sądów powszechnych wskazuje, iż przyznanie odszkodowania z tytułu zwiększonych potrzeb nie jest uzależniona od wykazania, że poszkodowany te potrzeby faktycznie zaspokaja i ponosi związane z tym wydatki. Do przyznania ekwiwalentu z tego tytułu wystarcza samo istnienie zwiększonych potrzeb jako następstwo czynu niedozwolonego (por. wyrok SN z 11.03.1976., IV CR 50/76, OSNC 1977/11).
PrawoDlaKazdego.pl
Szukasz porady prawnej?
Chcesz zlecić naszym prawnikom przygotowanie pisma lub prowadzenie sprawy?
Zobacz, jak wygląda nasza "Modelowa opinia prawna" i skorzystaj z formularza poniżej - wycena pytania zawsze jest bezpłatna.
Pracownicy PrawoDlaKazdego.pl pozostają do dyspozycji także w naszej Kancelarii, znajdującej się w Krakowie przy ulicy Lea 202A. Zadzwoń pod numer 609-709-999 i umów się na rozmowę z prawnikiem - zapraszamy na spotkanie.