Szukasz Porady?
Stała obsługa firm
Kancelaria w galerii
Koniec bankowych tytułów egzekucyjnych?
Bankowy tytuł egzekucyjny jest oświadczeniem stwierdzającym istnienie zobowiązania wobec banku. Po nadaniu mu klauzuli wykonalności staje się on tytułem wykonawczym i może być podstawą egzekucji komorniczej. Z jednej strony jest on potężnym narzędziem w rękach banku, wpływającym jednoznacznie na pozycję banku wobec klienta, z drugiej strony to bardzo skuteczny instrument odzyskiwania długów. Obecnie nie ma praktycznie możliwości podpisania umowy kredytowej z bankiem czy ustanowienia zabezpieczenia wierzytelności bez podpisania klauzuli o dobrowolnym poddaniu się egzekucji.
Bankowy tytuł egzekucyjny to prawny następca bankowego tytułu wykonawczego, który został wprowadzony w Polsce dekretem z 15 stycznia 1945 roku. W sejmie trwają właśnie prace nad likwidacją tego instrumentu, jako zabójcze dla polskiej gospodarki, nieuzasadnione uprzywilejowanie banków. Wierzyciel może bowiem, nawet gdy zaległość w spłacie jest niewielka, wystawić bankowy tytuł egzekucyjny, któremu sąd w przeciągu 3 dni nadaje klauzulę wykonalności. Żadna inna instytucja poza bankami nie dysponuje równie silnym i skutecznym mechanizmem egzekwowania swoich należności.
Prace nad nowelizacją prawa bankowego i zniesieniem bankowych tytułów egzekucyjnych trwają już od dawna. Wszystko zaczęło się od wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 15 marca 2011 (P 7/09), w którym stwierdzono niezgodność z Konstytucją art. 95 ust. 1 Prawa bankowego, stanowiącego iż księgi rachunkowe banków i sporządzone na ich podstawie wyciągi oraz inne oświadczenia podpisane przez osoby upoważnione do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych banków i opatrzone pieczęcią banku, jak również sporządzone w ten sposób pokwitowania odbioru należności mają moc prawną dokumentów urzędowych w odniesieniu do praw i obowiązków wynikających z czynności bankowych oraz ustanowionych na rzecz banku zabezpieczeń i mogą stanowić podstawę do dokonywania wpisów w księgach wieczystych. Podobne wątpliwości wzbudza także bankowy tytuł egzekucyjny. Jest on oczywistym przykładem na poważny wyłom w zasadzie, że wymiar sprawiedliwości w Polsce stanowią sądy i trybunały. Nie może tu być też mowy o jakiejkolwiek bezstronności, ponieważ ostateczna decyzja należy do głównego zainteresowanego w sprawie.
Dla banku dużo prościej jest wystawić bankowy tytuł egzekucyjny niż polubownie załatwiać sprawę z klientem. Dlatego też zastosowanie tej instytucji z roku na rok systematycznie wzrasta. O ile w 2009 roku liczba takich interwencji wynosiła ok. 700 tyś. to już w 2012 roku przekroczyła milion. Tym sposobem bank może bowiem ściągać nie tylko należność główną, ale również odsetki i inne koszty. Problemem są też nadużycia spowodowane dominująca pozycją jednej ze stron. Zdarza się, że zaciągając nawet niewielki kredyt klient zmuszany jest podpisać poddanie się egzekucji do sumy nawet kilkaset razy przekraczającej rzeczywiste jego zobowiązanie.
Najbardziej znaną ofiarą bankowego tytułu egzekucyjnego jest producent popularnych jeszcze niedawno makaronów Malma. Bank zażądał natychmiastowej spłaty zaciągniętych kredytów, wystawił tytuł egzekucyjny, a majątek firmy zajął komornik. A wystarczyło tylko chwilę zaczekać, żeby firma zaczęła spłacać swoje długi. Zdecydowana większość dobrze prosperujących gospodarek funkcjonuje przecież dzięki kredytom, pozwalającym zachować płynność finansową, nawet podczas przejściowych trudności.
Proponowana przez posłów likwidacja bankowego tytułu egzekucyjnego może być pozytywnym impulsem dla gospodarki, nie dlatego, że potencjalni dłużnicy poczują się bezpieczniej, ale dlatego, że przedsiębiorcy mniej będą się obawiali skutków zaciągnięcia kredytu. Ponadto względna równowaga podmiotów na rynku stworzy lepszy klimat do współpracy miedzy nimi.
Paweł Chrząszcz
Szukasz porady prawnej?
Chcesz zlecić naszym prawnikom przygotowanie pisma lub prowadzenie sprawy?
Zobacz, jak wygląda nasza "Modelowa opinia prawna" i skorzystaj z formularza poniżej - wycena pytania zawsze jest bezpłatna.
Pracownicy PrawoDlaKazdego.pl pozostają do dyspozycji także w naszej Kancelarii, znajdującej się w Krakowie przy ulicy Lea 202A. Zadzwoń pod numer 609-709-999 i umów się na rozmowę z prawnikiem - zapraszamy na spotkanie.