Szukasz Porady?
Stała obsługa firm
Kancelaria w galerii
RPO o utajnianiu danych świadka w sprawach o wykorczenia
Zgodnie z art. 191 § 3 Kodeksu postępowania karnego (dalej: k.p.k.), "jeżeli zachodzi uzasadniona obawa użycia przemocy lub groźby bezprawnej wobec świadka lub osoby najbliższej w związku z jego czynnościami, może on zastrzec dane dotyczące miejsca zamieszkania do wyłącznej wiadomości prokuratora lub sądu. Pisma procesowe doręcza się wówczas do instytucji, w której świadek jest zatrudniony, lub na inny wskazany przez niego adres". W stosunku do wykroczeń, które objęte są osobną regulacją - Kodeksem postępowania w sprawach o wykroczenia, brak jest jednak analogicznej regulacji – nie wiadomo właściwie dlaczego.
Zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich, brak jest logicznego uzasadnienia, dla tego, że świadek w sprawie karnej jest chroniony bardziej niż świadek w sprawie o wykroczenia. Motywem możliwości utajnienia danych jest bowiem zapewnienie świadkowi bezpieczeństwa. W przypadku, gdy po stronie świadka występuje zaś wskazana "obawa użycia przemocy lub groźby bezprawnej wobec świadka lub osoby najbliższej w związku z jego czynnościami" – ranga czynu zabronionego nie powinna mieć znaczenia. Co więcej, Rzecznik wskazuje, że brak możliwości anonimizacji danych świadka w sprawie o wykroczenia może nieść dla świadka spore ryzyko w sytuacji, kiedy jest on jednocześnie świadkiem w sprawie karnej. Wówczas, co prawda w sprawie karnej jego dane zostaną ukryte, możliwe jednak będzie ustalenie jego tożsamości w sprawie o wykroczenie. Faktu, że świadek potrzebuje ochrony, nie należy więc bagatelizować. Anonimizacja danych, a co za tym idzie zwiększenie poczucia bezpieczeństwa świadków, przyczyni się także do usprawnienia postępowań o wykroczenia. RPO zwróciła się już w tej sprawie z pismem do Ministra Sprawiedliwości, który ma zająć stanowisko w sprawie.
Nadzieją na pożądane zmiany legislacyjne w tym zakresie są trwające w parlamencie prace nad ustawą o ochronie świadków – o której była już mowa w naszym artykule "Ustawa o ochronie świadków", którą można znaleźć pod linkiem: http://prawodlakazdego.pl/prawo/ustawa-o-ochronie-%C5%9Bwiadk%C3%B3w
6 listopada Senat wprowadził poprawki do ww. ustawy, z których jedna przewiduje właśnie objęcie zakresem obowiązywania ustawy także świadków w sprawach o wykroczenia. W najbliższym czasie ustawa ponownie trafi do Sejmu, który wypowie się w kwestii naniesionych przez Senat poprawek.
Karolina Wąsikowska
Szukasz porady prawnej?
Chcesz zlecić naszym prawnikom przygotowanie pisma lub prowadzenie sprawy?
Zobacz, jak wygląda nasza "Modelowa opinia prawna" i skorzystaj z formularza poniżej - wycena pytania zawsze jest bezpłatna.
Pracownicy PrawoDlaKazdego.pl pozostają do dyspozycji także w naszej Kancelarii, znajdującej się w Krakowie przy ulicy Lea 202A. Zadzwoń pod numer 609-709-999 i umów się na rozmowę z prawnikiem - zapraszamy na spotkanie.