Szukasz Porady?
Stała obsługa firm
Kancelaria w galerii
Użycie sił zbrojnych w Polsce - co na to Konstytucja?
Zgodnie z art. 134 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, to Prezydent państwa, jako strażnik suwerenności, bezpieczeństwa i nienaruszalności terytorium państwa, jest zwierzchnikiem Sił Zbrojnych RP. Jest to jednak zwierzchnictwo bierne, nikt bowiem przy wyborach nie oczekuje od kandydata na Prezydenta wykształcenia wojskowego. Zwierzchnictwo Prezydenta o którym mowa powyżej, przejawia się w zróżnicowany sposób, w zależności czy mamy stan pokoju (wtedy sprawuje je za pośrednictwem Ministra Obrony Narodowej), czy stan wojny (kiedy sprawuje je przez Naczelnego Dowódcę Sił Zbrojnych, mianowanego i odwoływanego na wniosek Premiera).
Zadania Prezydenta realizujące zwierzchnictwo nad siłami zbrojnymi to w szczególności:
- określanie, na wniosek Ministra Obrony Narodowej, głównych kierunków rozwoju Sił Zbrojnych oraz ich przygotowań do obrony państwa;
- wskazywanie, na wniosek Prezesa Rady Ministrów, osoby przewidzianej do mianowania na stanowisko Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych;
- możność uczestniczenia w odprawach kierowniczej kadry Ministerstwa Obrony Narodowej i Sił Zbrojnych.
Mimo tego formalnego zwierzchnictwa, zgodnie z brzmieniem art. 116 Konstytucji to Sejm, jako przedstawiciel Narodu, decyduje o wypowiedzeniu wojny i zawarciu pokoju. Wypowiedzenie wojny ma formę uchwały i może być ona podjęta jedynie po spełnieniu określonych w ustawie zasadniczej przesłanek, tj.
- w razie zbrojnej napaści na terytorium RP, lub
- gdy z umów międzynarodowych wynika zobowiązanie państwa polskiego do wspólnej obrony przeciwko agresji.
Jest to wyraz pokojowej polityki Polski, bowiem wojna wchodzi w grę, jedynie jeśli Państwo Polskie jest ofiarą agresji – nie atakującym, lub też jeśli w umowie międzynarodowej zobowiązaliśmy się do pomocy państwu, które jest ofiarą agresji ze strony innego państwa.
Dopiero gdy Sejm nie może zebrać się na posiedzenie, wypowiedzieć wojnę może Prezydent. W jego kompetencji, jako zwierzchnika, leży także zarządzanie powszechnej lub częściowej mobilizacji oraz użycia Sił Zbrojnych w celu obrony RP – z tym, że możliwe jest to jedynie na wiosek Premiera. Zadania w zakresie bezpieczeństwa i obronności Prezydent sprawuje za pomocą Biura Bezpieczeństwa Narodowego, kierowanego przez sekretarza stanu.
Dowodzenie jednostkami wojskowymi oraz związkami organizacyjnymi pozostawione jest w rękach poszczególnych dowódców, jak np. Dowódcy Generalnego, który ustala w szczególności planowanie rozwoju Sił Zbrojnych i organizuje przeprowadzanie szkoleń podległych jednostek.
Karolina Wąsikowska
Szukasz porady prawnej?
Chcesz zlecić naszym prawnikom przygotowanie pisma lub prowadzenie sprawy?
Zobacz, jak wygląda nasza "Modelowa opinia prawna" i skorzystaj z formularza poniżej - wycena pytania zawsze jest bezpłatna.
Pracownicy PrawoDlaKazdego.pl pozostają do dyspozycji także w naszej Kancelarii, znajdującej się w Krakowie przy ulicy Lea 202A. Zadzwoń pod numer 609-709-999 i umów się na rozmowę z prawnikiem - zapraszamy na spotkanie.