Twoja firma - cz. I - jednoosobowa działalność gospodarcza

Chcesz założyć własny biznes. Masz już pomysł. Wiesz, czym i jak będziesz handlował lub jakie usługi świadczył. Nie zapominaj jednak o pewnej bardzo ważnej kwestii, którą większość spycha na dalszy plan lub podejmuje co do niej pochopną decyzję. Chodzi tutaj o decyzję dotyczącą wyboru formy prawnej w jakiej będziesz prowadził swoją działalność gospodarczą, a więc decyzję, która znacznie ułatwi lub bardzo utrudni prowadzenie Twoich przyszłych interesów.  Jak zatem wybrać odpowiednią dla Ciebie formę prawną i założyć własną firmę, spółkę jawną lub z ograniczoną odpowiedzialnością? Jak są plusy i minusy jednoosobowej działalności gospodarczej, spółki cywilnej i spółek kodeksu handlowego?  W tym i kolejnych artykułach, poświęconych każdej z dopuszczalnych w Polsce form prowadzenia działalności, postaram się odpowiedzieć nie tylko na powyższe pytania, ale i przybliżyć prawa i obowiązki związane z danym wyborem.

                I tak, zacząć należy od omówienia teoretycznie najprostszej, podstawowej formy prowadzenia własnego biznesu, a więc jednoosobowej działalności gospodarczej. W dzisiejszych czasach na ten wybór decyduje się coraz większa liczba osób. Dzieje się tak przede wszystkim dlatego, że zakładając własną firmę można zarobić znacznie więcej pieniędzy niż pracując na etacie. Wystarczy przecież spojrzeć na listę najbogatszych Polaków lub poszukać wśród swoich majętnych znajomych – próżno wśród nich szukać osób, które zarobiły duże pieniądze będąc na etacie. Przedsiębiorcy cenią sobie poza tym większą elastyczność pracy i większą satysfakcję z tego, co robią. W końcu, nie muszą pytać nikogo o zgodę kiedy chcą na chwilę wyskoczyć z pracy lub wziąć urlop. O tak, jesteś swoim własnym szefem! Co również ważne, przedsiębiorcy mają możliwość odliczania podatku VAT, dlatego wiele towarów jest dla nich tańsze. Bycie przedsiębiorcą i prowadzenie własnej firmy to jednak nie tylko niekończące się pasmo udogodnień i sukcesów, ale także większa odpowiedzialność i więcej obowiązków. Poza oczywistymi, takimi jak niejednokrotnie znaczne zwiększenie nakładów na pracę czy konieczność samodzielnego, żmudnego poszukiwana Klienta, przedsiębiorca musi pamiętać o wyborze formy opodatkowania i oczywiście jego odprowadzaniu oraz opłacaniu składek na ZUS. Okolicznością, która odstrasza wiele osób od założenia własnej jednoosobowej działalności gospodarczej jest to, że przedsiębiorca ponosi za zobowiązania swojej firmy odpowiedzialność całym swoim majątkiem osobistym. Oznacza to, że w razie ewentualnych kłopotów z wypłacalnością firmy, jej wierzyciele będą mogli sięgnąć do majątku osobistego jej właściciela, czyli np. samochodu lub mieszkania, niemających z  prowadzoną firmą nic wspólnego. I pamiętaj, odpowiedzialność ta może rozciągać się też na współmałżonka.

                Zgodnie z ustawą, przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna oraz jednostka organizacyjna nie będąca osobą prawną, ale mająca zdolność prawną. Właściciel firmy może nią swobodnie rozporządzać, a więc na przykład sprzedać, darować czy zapisać w testamencie. Każdy przedsiębiorca działa pod firmą, którą ujawnia w rejestrze i która powinna odróżniać się od firm innych przedsiębiorców. Co do zasady, firmą osoby fizycznej jest jej imię i nazwisko, ale można do niej dodać określenie wskazujące na przedmiot działalności przedsiębiorcy lub pseudonim. Zgodną z prawem nazwą będzie zatem na przykład firma „Jan Kowalski Roboty Budowlane”. Należy przy tym jednak pamiętać, że firma nie może wprowadzać w błąd, w szczególności co do osoby przedsiębiorcy, przedmiotu jego działalności czy miejsca działania.  

Dużym plusem założenia własnej firmy jest fakt, że działalność gospodarczą można podjąć w zasadzie już w dniu złożenia wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, za wyjątkiem oczywiście sytuacji, w której na jej działalność należy uzyskać koncesję, licencję czy pozwolenie, jak to ma na przykład miejsce w sytuacji firmy zajmującej się importem alkoholu.

Prowadzenie własnego przedsiębiorstwa, jednoosobowej działalności gospodarczej – wbrew swojej nazwie – nie oznacza, że nie możesz zatrudniać pracowników, a swój biznes prowadzisz wyłącznie sam. Będąc przedsiębiorcą prowadzącym taką działalność, masz prawo do zatrudnienia pracowników, zleceniobiorców czy wykonawców. Możesz też korzystać z pomocy członków rodziny jako osób współpracujących, jak również przekazać pewne prawa i obowiązki osobom trzecim na zasadzie pełnomocnictwa – np. księgowej. 

Wiedząc już czym jest firma, przedsiębiorca i jakie są plusy i minusy jednoosobowej działalności gospodarczej, czas więc przejść od słów do czynów i założyć własny biznes. Nie potrzebujesz żadnego kapitału początkowego, wystarczy jedynie złożyć niepodlegający opłacie wniosek do właściwego Urzędu Miasta i Gminy. Poniżej, krok po kroku, przedstawiam jak to zrobić.

KROK 1 – ZŁÓŻ WNIOSEK

Przedsiębiorca działający jednoosobowo podlega rejestracji w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i w tym celu zobowiązany jest do prawidłowego wypełnienia wniosku CEIDG-1, w którym podaje dane swoje i dane swojej przyszłej firmy. Wniosek ten, określa również czym Twoja firma będzie się zajmowała – musisz więc wybrać przedmiot swojej działalności, zgodnie z klasyfikacją zawartą w Polskiej Klasyfikacji Działalności 2007. Przeszkolony w zakresie PKD urzędnik powinien Ci pomóc, jednak warto poświęcić tej kwestii chwilę zastanowienia. Od wyboru działalności zależeć może forma opodatkowania, a za prowadzenie działalności bez odpowiedniego PKD grozi grzywna. Pamiętaj przy tym, że PKD które wpiszesz jako pierwsze, będzie określało Twoją działalność przeważającą, a więc działalność, którą traktujesz jako najważniejszą i którą chcesz się zajmować w szczególności.  

Wniosek CEIDG-1 wypełnić i złożyć możesz zarówno za pomocą Internetu jak i w bardziej tradycyjnej formie – papierowej w urzędzie gminy.

KROK 2 – URZĄD SKARBOWY

Udaj się do Urzędu Skarbowego – odpowiednie okienko/stanowisko powinno znajdować się w pobliżu miejsca w którym składałeś wniosek CEIDG-1 – w celu rejestracji do podatku VAT. Wcześniej, w kasie, musisz uiścić opłatę w wysokości 170 PLN.

KROK 3 – ZUS

Udaj się do ZUS – tak jak w przypadku Urzędu Skarbowego odpowiednie okienko/stanowisko powinno być blisko – w celu złożenia formularza, dotyczącego wyboru składek które będziesz odprowadzał  - formularz ZZA dla ubezpieczenia zdrowotnego lub formularz ZUA dla ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego.

KROK 4 – REGON i NIP

Poczekaj – ok. 2 tygodni – pocztą, na wskazany przez Ciebie adres przyjdzie decyzja o nadaniu numeru REGON z Urzędu Statystycznego oraz decyzja o nadaniu numeru NIP z Urzędu Skarbowego.

KROK 5 – PIĘCZATKA i RACHUNEK BANKOWY

Możesz wyrobić sobie firmową pieczątkę, zawierającą nazwę firmy, dane teleadresowe, numery NIP i REGON, choć nie jest to obowiązkowe. Załóż natomiast firmowe konto bankowe w wybranym przez Ciebie banku – będzie Ci ono potrzebne nie tylko do przeprowadzania bieżących operacji finansowych Twojej firmy, ale również do opłacania składek ZUS i odprowadzania podatku, co z konta prywatnego nie jest możliwe.

KROK 6 – POWODZENIA

Masz już własną firmę, więc mnie nie pozostaje już nic innego jak tylko życzyć Ci samych sukcesów!

Karol Obrębski

Internetowy Serwis Prawny PrawoDlaKazdego.pl

www.prawodlakazdego.pl