Wypadek i choroba to nie siła wyższa

     Act of God, vis maior, force majeure - w praktyce coraz częściej spotyka się umowy, w których występuje klauzula siły wyższej, niejednokrotnie bardzo dokładnie sformułowana, na przykład w formie specjalnego załącznika. Jest to ważne, bowiem nie istnieje żadna legalna definicja siły wyższej, a w przypadku braku sprecyzowania, jakie dokładnie zdarzenia strony uznają za "dzieło Boga", powstać może wiele niejasności i wątpliwości. "Stawka" może być wysoka i polegać na uniknięciu konieczności zapłaty kary umownej lub natychmiastowego rozwiązania umowy.

W prawie polskim przyjmuje się, że zdarzenie określane jako siła wyższa, to niemożliwe do zapobieżenia i niemożliwe do przewidzenia zdarzenie zewnętrzne. Mogą to więc być nadzwyczajne zjawiska przyrody, takie jak na przykład: powódź, huragan, trzęsienie ziemi, akty władzy (fuit de prince), a więc na przykład wywłaszczenie oraz nadzwyczajne zjawiska wywołane przez człowieka (inaczej: zaburzenia życia społecznego) czyli wojna, zamieszki, strajki.

Dodatkową wskazówkę interpretacyjną wskazał w tym roku Sąd Najwyższy, orzekając w wyroku (sygn. akt V CSK 165/11), że skutek w postaci poważnej choroby wywołanej wypadkiem drogowym zawinionym przez innego uczestnika ruchu nie może być uznany za działanie siły wyższej. Sam wypadek, czy to w związku z nieprawidłowym zachowaniem innego uczestnika ruchu, czy też wbiegnięciem zwierzęcia podsamochód nie jest w danych okolicznościach ani zjawiskiem nadzwyczajnym, ani nieuchronnym, ani niemożliwym do przewidzenia.

__________________________

Karol Obrębski - prawnik Internetowego Serwisu Prawnego www.prawodlakazdego.pl zajmującego się stałą obsługą prawną osób fizycznych i prawnych, egzekucją wierzytelności oraz sporządzaniem opinii prawnych, dokumentów oraz pism procesowych.