Szukasz Porady?
Stała obsługa firm
Kancelaria w galerii
Alimenty od dziecka dla rodzica pozbawionego władzy rodzicielskiej.
Jak stanowi art. 87 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, rodzice i dzieci obowiązani są do wzajemnego szacunku i wspierania się. Przepisy nie zakreślają norm czasowych trwania tego obowiązku, należy więc przyjąć, że wygasa on dopiero z chwilą zgonu rodziców lub dzieci. Niezależnie od przywołanej regulacji polskie prawo rodzinne normuje także wprost obowiązek alimentacyjny pomiędzy członkami rodziny. Zgodnie z art. 128 obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo.
Rzecz jasna najszerzej zarysowany jest obowiązek alimentacyjny rodziców względem dzieci. W szczególności dzieci małoletnich, ale i tych pełnoletnich, które nie są w stanie utrzymać się samodzielnie. Pamiętać jednak należy, iż taki ustawowy obowiązek dotyczy także pełnoletnich dzieci, które w sytuacji gry rodzic znalazł się w niedostatku, zobowiązane są do łożenia renty alimentacyjnej na jego rzecz.
Co charakterystyczne, ustawowy obowiązek alimentacyjny jest kwestią całkowicie odrębną od władzy rodzicielskiej. Oznacza to z jednej strony, że okoliczność pozbawienia władzy rodzicielskiej nad dziećmi nie powoduje niemożności orzeczenia o obowiązku alimentacyjnym, bowiem nie jest to zwolnienie od obowiązków wobec dzieci ani też zaprzeczenie ich pochodzenia od osoby, której tę władzę odebrano. Pozbawienie władzy rodzicielskiej jest natomiast konsekwencją niewłaściwego sprawowania władzy i opieki nad dzieckiem. W konsekwencji rodzic pozbawiony władzy rodzicielskiej w dalszym ciągu obciążony jest obowiązkiem alimentacyjnym. Z drugiej strony jednak to także dziecko mimo faktu, że rodzic był pozbawiony władzy rodzicielskiej, jest lub przynajmniej potencjalnie może być obciążone obowiązkiem alimentacyjnym, jeśli rodzic znajdzie się w niedostatku.
Na tym tle, w praktyce dochodzi niejednokrotnie do sytuacji, kiedy rodzic, który w żaden sposób nie interesował się dziećmi, nie utrzymywał z nimi kontaktu, nie łożył na ich utrzymanie, a często także właśnie był całkowicie pozbawiony władzy rodzicielskiej, np. na starość żąda od swoich pełnoletnich już dzieci alimentów na swoją rzecz, motywując to swoją trudną sytuacją materialną i bytową (niedostatek).
Obowiązek alimentacyjny dzieci względem rodziców ograniczony jest bowiem wyłącznie do sytuacji, gdy Ci znajdują się w niedostatku, tj. gdy nie są w stanie zaspokoić swych usprawiedliwionych życiowych potrzeb, a jedyną drogą do poprawy sytuacji są alimenty od dziecka czy dzieci. Wysokość tych alimentów będzie uzależniona od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego (rodzica) oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego (dziecka).
Wskazać trzeba, że żaden przepis nie uzależnia prawa rodzica do alimentów od tego, czy i w jaki sposób sprawował władzę rodzicielską i jak wykonywał on swoje obowiązki, w tym alimentacyjne wobec dzieci. Co istotne, również sam fakt pozbawienia w przeszłości władzy rodzicielskiej nad dzieckiem nie zamyka rodzicowi drogi do sądowego ustalenia alimentów od dzieci.
W tego typu sytuacjach w toku procesu sąd może jednak odmówić rodzicowi alimentów. Stanie się tak, jeśli żądanie rodzica na tle konkretnej sprawy pozostaje w sprzeczności z zasadami współżycia społecznego. Tak bowiem samo roszczenie, jak i jego zakres oraz wysokość renty alimentacyjnej może być weryfikowana przez tzw. reguły godziwego postępowania. Naganne zachowanie ojca lub matki wobec dzieci, może być okolicznością decydującą dla zasadności ich roszczeń. Oddalenie powództwa w dużej mierze będzie zależało od aktywności osoby pozwanej o alimenty i przekonania sądu do swego stanowiska. Wyrok o pozbawieniu władzy rodzicielskiej może zaś być jednym z dowodów, który można wykorzystać w takim postępowaniu, by bronić się przed alimentacyjnymi roszczeniami wyrodnego rodzica.
Piotr Bryndal
Szukasz porady prawnej?
Chcesz zlecić naszym prawnikom przygotowanie pisma lub prowadzenie sprawy?
Zobacz, jak wygląda nasza "Modelowa opinia prawna" i skorzystaj z formularza poniżej - wycena pytania zawsze jest bezpłatna.
Pracownicy PrawoDlaKazdego.pl pozostają do dyspozycji także w naszej Kancelarii, znajdującej się w Krakowie przy ulicy Lea 202A. Zadzwoń pod numer 609-709-999 i umów się na rozmowę z prawnikiem - zapraszamy na spotkanie.