Co z tą przerwą?

Nie od dzisiaj wiadomo, że człowiek to nie robot i bez przerwy pracować nie może. Nie wszyscy pracodawcy chcą jednak udzielać przerwy i nie wszyscy prawidłowo informują pracowników o wymiarze przysługującej im przerwy.

Kwestię przerwy reguluje art. 134 k.p., zgodnie z którym - jeżeli dobowy wymiar czasu pracy pracownika wynosi co najmniej 6 godzin, pracownik ma prawo do przerwy w pracy trwającej co najmniej 15 minut, wliczanej do czasu pracy. Tę przerwę wlicza się do czasu pracy, a zatem pracownik nabywa za ten czas prawo do wynagrodzenia.

W przepisach k.p., można znaleźć inne przepisy, który odrębnie regulują prawo do przerwy. W stosunku do młodocianego zastosowanie znajdzie  art. 202 § 3¹ k.p.), który stanowi, że jeżeli dobowy wymiar czasu pracy młodocianego jest dłuższy niż 4,5 godziny, pracodawca jest obowiązany wprowadzić przerwę w pracy trwającą nieprzerwanie 30 minut, wliczaną do czasu pracy.

Jak podaje K. Jaśkowski modyfikacja wymiaru przerwy „może wynikać z innych ustaw względnie szczególnych przepisów prawa pracy (art. 9 § 2 i 3 k.p.) lub umowy o pracę (art. 18 k.p.)”. (komentarz elektroniczny lex do art. 134 k.p.).

Z kolei na mocy art. 141 §  1 k.p. pracodawca może wprowadzić jedną przerwę w pracy nie wliczaną do czasu pracy, w wymiarze nie przekraczającym 60 minut, przeznaczoną na spożycie posiłku lub załatwienie spraw osobistych. Zgodnie z § 2 przerwę tę wprowadza się w układzie zbiorowym pracy lub regulaminie pracy albo w umowie o pracę, jeżeli pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub nie jest obowiązany do ustalenia regulaminu pracy.

Zgodnie z § 7 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz. U. z 1998 r. nr 148, poz. 973) pracodawca jest zobowiązany udzielić każdemu pracownikowi, który pracuje przy komputerze minimum 4 godziny dziennie 5 minut przerwy co każdą godzinę pracy. Przerwa ta wlicza się do czasu pracy. Dla pracownika jest to jednak przerwa od pracy przy monitorze.

Jak podaje S. Driczinski „uprawnienie do przerwy jest niezależne od podstawy nawiązania stosunku pracy. Pracodawca określa, kiedy pracownik może wykorzystać przerwę. Nieudzielenie przerwy jest naruszeniem przepisów o czasie pracy. Pracownikowi nie przysługują roszczenia z tego tytułu, chyba że wykazałby, że poniósł z tego powodu szkodę: (komentarz elektroniczny lex do art. 134 k.p.).

Czas przerwy jest określony w układzie zbiorowym lub regulaminie pracy - art. 104¹ § 1 pkt 1 k.p., jeżeli natomiast nie ma obowiązku jego wprowadzenia, czas przerwy ustala pracodawca w obwieszczeniu art. 150 k.p.

Pozostaje zatem apel – pracowniku korzystaj ze swojej przerwy!

Maksymilian Szeląg-Dylewski