Jak uzyskać jednorazową zapomogę z tytułu urodzenia się dziecka?

 W ustawie  z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych określone zostały warunki nabywania prawa do świadczeń rodzinnych oraz zasady ustalania, przyznawania i wypłacania tych świadczeń. Zgodnie z art. 2 ust. 4 jednym ze świadczeń jest jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka (tzw. becikowe) wypłacane w wysokości 1.000 zł na jedno dziecko.

Przyznanie tego świadczenia jest jednak uzależnione od spełnienia kilku warunków:

-dziecko musi się urodzić żywe;

-jednorazowa zapomoga przysługuje matce lub ojcu dziecka, opiekunowi prawnemu albo opiekunowi faktycznemu dziecka, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 1.922,00 zł;

-aby uzyskać to świadczenie należy złożyć wniosek o jego wypłacenie w terminie 12 miesięcy od dnia narodzin dziecka, a w przypadku gdy wniosek dotyczy dziecka objętego opieką prawną, opieką faktyczną albo dziecka przysposobionego - w terminie 12 miesięcy od dnia objęcia dziecka opieką albo przysposobienia nie później niż do ukończenia przez dziecko 18. roku życia. Jest to tzw. termin zawity i nie podlega przywróceniu. W rezultacie bezskuteczny upływ tego terminu pozbawia stronę możliwości skutecznego dokonania określonej czynności procesowej.

-zapomoga będzie przysługiwała jeżeli kobieta pozostawała pod opieką medyczną nie później niż od 10 tygodnia ciąży do porodu. Okoliczność tę potwierdza się zaświadczeniem lekarskim lub zaświadczeniem wystawionym przez położną. Wymogu pozostawania pod opieką medyczną nie stosuje się oczywiście do osób będących prawnymi lub faktycznymi opiekunami dziecka, a także do osób, które przysposobiły dziecko. Jak stwierdził Sąd Apelacyjny w Poznaniu w wyroku z dnia 6 września 2012 r. II SA/Po 564/12 „przez obowiązek potwierdzenia opieki medycznej należy rozumieć obowiązek lekarzy do wydawania zaświadczeń, uprawnienie zainteresowanych do składania żądań o wydanie zaświadczenia oraz obowiązek organów do wymagania stosownych zaświadczeń. Termin, od którego kobieta ciężarna znajduje się pod opieką medyczną winien być każdorazowo dokładnie ustalony, powinien być liczony od momentu zgłoszenia się kobiety w stosownej placówce medycznej (publicznej lub niepublicznej) niezależnie od rzeczywistego terminu pierwszego badania lekarskiego”.

Prawo do jednorazowej zapomogi nie będzie przysługiwało, jeżeli nie spełnione zostaną powyższe przesłanki, a także wtedy gdy członkowi rodziny przysługują zagranicą świadczenia z tytułu urodzenia dziecka, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.  

Maksymilian Szeląg-Dylewski