Kiedy przysługuje renta rodzinna po zmarłym?

Zgodnie z ustawą  z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych,  renta rodzinna przysługuje wówczas, gdy ubezpieczona osoba zmarła miała w chwili śmierci ustalone prawo lub spełniała warunku do uzyskania:

- emerytury

-  renty z tytułu niezdolności do pracy

-  świadczeń przedemerytalnych.

Ponadto warto wskazać, że w przypadku ustalania prawa do renty przyjmuje się, że osoba zmarła była całkowicie niezdolna do pracy.  

Osobami którym przysługuje świadczenie renty rodzinnej po zmarłym mężu są:

 1. Wdowa (lub wdowiec w przypadku zmarłej żony) po zmarłym współmałżonku,  jeżeli w chwili jego śmierci miała ukończone 50 lat lub była niezdolna do pracy. Jednocześnie wdowa, która nie ukończyła 50 lat nabywa uprawnienie do renty rodzinnej, jeżeli  wychowuje co najmniej jedno z dzieci, wnuków lub rodzeństwa uprawnionych do renty rodzinnej po zmarłym małżonku, przez okres do ukończenia przez osobę nad którą sprawowana jest piecza 16 roku życia, a jeżeli kształci się w szkole - 18 lat życia. W sytuacji gdy sprawowana jest piecza nad dzieckiem całkowicie niezdolnym do pracy oraz do samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolnym do pracy i uprawnionym do renty rodzinnej, renta przysługuje również po uzyskaniu przez dziecko pełnoletności. Prawo do renty nabywa również wdowa, która w ciągu 5 lat od śmierci męża lub zakończenia opieki określonej powyżej osiągnęła wiek 50 lat.

2.  Dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione do ukończenia 16 roku życia,  lub 25 roku życia w przypadku kontynuowania nauki. Prawo do renty przysługuje również bez względu na wiek, jeżeli dziecko stało się całkowicie niezdolne do pracy i (lub) samodzielnej egzystencji do 16 roku życia (lub 25 w przypadku kontynuowania nauki). Jeżeli dziecko osiągnęło 25 lat życia, będąc na ostatnim roku studiów w szkole wyższej, prawo do renty rodzinnej przedłuża się do zakończenia tego roku studiów.

3. Przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletności wnuki, rodzeństwo i inne dzieci (za wyjątkiem dzieci przyjętych na wychowanie i utrzymanie w ramach rodziny zastępczej lub rodzinnego domu dziecka), jeżeli spełniają warunki opisane w punkcie 2 oraz (co do zasady) zostały przyjęte na wychowanie przynajmniej na rok przed śmiercią ubezpieczonego/uprawnionego.

4. Rodzice zmarłego, jeżeli bezpośrednio przed śmiercią przyczyniał się do ich utrzymania oraz spełniają warunki co do wieku opisane w punkcie 1.  

Wszystkim uprawnionym przysługuje jedna  łączna renta rodzinna podlegająca podziałowi w częściach równych pomiędzy uprawnionych. Wyliczenia dokonuje się w części ustalanej wartością procentową od świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu. Dla jednego uprawnionego do renty rodzinnej będzie to  85%  świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu, dla 2 osób 90 % świadczenia, a dla trzech i więcej 95% świadczenia.

Maciej Stępień