Masz umowę na okres próbny? Co zrobić, gdy ona już nie obowiązuje a Ty nadal pracujesz?

Umowa na okres próbny jest szczególnym rodzajem umowy o pracę. Należy do umów terminowych, która może poprzedzać każda inną umowę o pracę, również umowy na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy. Maksymalny czas trwania umowy o pracę na okres próbny wynosi 3 miesiące, a zawarcie umowy na okres próbny na dłuższy czas powoduje, że faktycznie jest ona „zwykłą” umową na czas określony, a nie umową na okres próbny.

Umowa na okres próbny wraz z upływem okresu, na jaki była zawarta, ulega rozwiązaniu. Strony nie mają obowiązku pozostawania w stosunku pracy po zakończeniu okresu próbnego. Dalsze zatrudnienie zależy zatem od zgodnej woli obu stron stosunku pracy. Pamiętać należy, że umowa o pracę powinna być zawarta co do zasady na piśmie, lecz brak takiej formy nie wyklucza zawarcia jej w formie ustnej czy też w sposób dorozumiany.

Oznacza to, iż w przypadku dopuszczenia pracownika do pracy w dniu następnym po rozwiązaniu umowy na okres próbny oraz braku zawarcia umowy na piśmie zostaje ona zawarta w sposób dorozumiany, czyli poprzez określone zachowanie zarówno pracownika jak i pracodawcy, które w sposób dostateczny wyraża wolę stron stosunku pracy, jaką jest kontynuowanie zatrudnienia. Zgodnie z poglądem zawartym w orzecznictwie, w przypadku gdy nie można ustalić, czy dopuszczenie pracownika do pracy po upływie terminu, na jaki umowa na okres próbny była zawarta, miało na celu jedynie ukończenie przez pracownika konkretnego zadania, a więc, że doszło do zawarcia umowy na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy, dopuszczenie do pracy może stać się podstawą do ustalenia, że strony zawarły umowę o pracę. Brak przy tym postanowień w zakresie określenia okresu trwania nowej umowy powoduje, iż umowa ta została zawarta na czas nieokreślony.

Jeśli więc pracownik po upływie okresu próbnego zostaje dopuszczony do pracy, to mimo braku zawarcia z nim  pisemnej umowy o pracę, w rzeczywistości doszło do nawiązania stosunku pracy na czas nieokreślony. Jej ewentualna zmiana powinna zostać dokonana z zachowaniem stosownych terminów wypowiedzenia, choć oczywiście możliwa jest również zmiana za porozumieniem stron.

Maciej Stępień