Nowa ustawa konsumencka - obowiązki przedsiębiorcy

Dnia 25 grudnia 2014 r. wchodzą w życie przepisy nowej ustawy o prawach konsumenta. Nakłada ona na przedsiębiorców nowe obowiązki, z których niewykonaniem ustawodawca łączy poważne konsekwencje o charakterze majątkowym. W związku z tym ważne jest aby przedsiębiorca zawierający umowy z osobami będącymi konsumentami wcześniej wprowadził zmiany w funkcjonowaniu swojego przedsiębiorstwa.

Przede wszystkim nowelizacja wprowadza szczegółowo określony obowiązek informowania drugiej strony umowy o wszelkich okolicznościach dokonywanej transakcji. Zgodnie z art. 12 ustawy przedsiębiorca najpóźniej w chwili wyrażenia przez konsumenta woli związania się umową na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa musi go poinformować w sposób jasny i zrozumiały o:

1) głównych cechach świadczenia z uwzględnieniem przedmiotu świadczenia oraz sposobu porozumiewania się z konsumentem;

2) swoich danych identyfikujących, w szczególności o firmie, organie, który zarejestrował działalność gospodarczą, a także numerze, pod którym został zarejestrowany;

3) adresie przedsiębiorstwa, adresie poczty elektronicznej oraz numerach telefonu lub faksu jeżeli są dostępne, pod którymi konsument może szybko i efektywnie kontaktować się z przedsiębiorcą;

4) adresie, pod którym konsument może składać reklamacje, jeżeli jest inny niż adres, o którym mowa w pkt 3;

5) łącznej cenie lub wynagrodzeniu za świadczenie wraz z podatkami, a gdy charakter przedmiotu świadczenia nie pozwala, rozsądnie oceniając, na wcześniejsze obliczenie ich wysokości - sposobie, w jaki będą one obliczane, a także opłatach za transport, dostarczenie, usługi pocztowe oraz innych kosztach, a gdy nie można ustalić wysokości tych opłat - o obowiązku ich uiszczenia; w razie zawarcia umowy na czas nieoznaczony lub umowy obejmującej prenumeratę przedsiębiorca ma obowiązek podania łącznej ceny lub wynagrodzenia obejmującego wszystkie płatności za okres rozliczeniowy, a gdy umowa przewiduje stałą stawkę - także łącznych miesięcznych płatności;

6) kosztach korzystania ze środka porozumiewania się na odległość w celu zawarcia umowy, w przypadku gdy są wyższe niż stosowane zwykle za korzystanie z tego środka porozumiewania się;

7) sposobie i terminie zapłaty;

8) sposobie i terminie spełnienia świadczenia przez przedsiębiorcę oraz stosowanej przez przedsiębiorcę procedurze rozpatrywania reklamacji;

9) sposobie i terminie wykonania prawa odstąpienia od umowy na podstawie ustawy, a także wzorze formularza odstąpienia od umowy,

10) kosztach zwrotu rzeczy w przypadku odstąpienia od umowy, które ponosi konsument; w odniesieniu do umów zawieranych na odległość - kosztach zwrotu rzeczy, jeżeli ze względu na swój charakter rzeczy te nie mogą zostać w zwykłym trybie odesłane pocztą;

11) obowiązku zapłaty przez konsumenta poniesionych przez przedsiębiorcę uzasadnionych kosztów zgodni, jeżeli konsument odstąpi od umowy po zgłoszeniu żądania zgodnie z przepisami ustawy

12) braku prawa odstąpienia od umowy na podstawie ustawy lub okolicznościach, w których konsument traci prawo odstąpienia od umowy;

13) obowiązku przedsiębiorcy dostarczenia rzeczy bez wad;

14) istnieniu i treści gwarancji i usług posprzedażnych oraz sposobie ich realizacji;

15) kodeksie dobrych praktyk, o którym mowa w art. 2 pkt 5 ustawy z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym oraz sposobie zapoznania się z nim;

16) czasie trwania umowy lub o sposobie i przesłankach wypowiedzenia umowy - jeżeli umowa jest zawarta na czas nieoznaczony lub jeżeli ma ulegać automatycznemu przedłużeniu;

17) minimalnym czasie trwania zobowiązań konsumenta wynikających z umowy;

18) wysokości i sposobie złożenia kaucji lub udzielenia innych gwarancji finansowych, które konsument jest zobowiązany spełnić na żądanie przedsiębiorcy;

19) funkcjonalności treści cyfrowych oraz technicznych środkach ich ochrony;

20) mających znaczenie interoperacyjnościach treści cyfrowych ze sprzętem komputerowym i oprogramowaniem, o których przedsiębiorca wie lub powinien wiedzieć;

21) możliwości skorzystania z pozasądowych sposobów rozpatrywania reklamacji i dochodzenia roszczeń oraz zasadach dostępu do tych procedur.

Informacji tej udziela się w sposób utrwalony na papierze lub innym trwałym nośniku. Jeżeli jednak transakcja dotyczy handlu przez Internet, informacji udziela się w sposób odpowiadający rodzajowi użytego środka porozumiewania się na odległość. Najczęściej więc podane dane będą musiały zostać udostępnione w formie regulaminów, z którymi konsument będzie mógł się zapoznać przed dokonaniem zakupu towaru czy usługi.

Nie spełnienie obowiązku informacyjnego np. w stosunku do możliwości odstąpienia od umowy bez podania przyczyny – skutkuje wydłużeniem okresu dla skorzystania z takiego uprawnienia z 14 dni od zawarcia umowy do aż 12 miesięcy.  Poza tym niespełnienie obowiązków ustawowych naraża przedsiębiorcę na  karę nałożoną przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Ponadto, konsument w takiej sytuacji może dochodzić od przedsiębiorcy naprawienia szkody oraz zapłaty określonej sumy pieniężnej na cel społeczny.

W każdym przypadku to przedsiębiorca musi udowodnić, że dopełnił obowiązku informacyjnego oraz że nie stosuje praktyk naruszających interesy konsumentów. Warto jednak pamiętać, że powyższe uwagi nie odnoszą się do drobnych umów życia codziennego wykonywanych natychmiast po ich zawarciu. 

Patryk Hatak