Odstąpienie od umowy zawartej na odległość.

Ochrona konsumentów została w sposób szczególny uregulowana w odniesieniu do umów zawieranych na odległość. Umowa jest zawierana na odległość w sytuacji, gdy przy jej zawarciu brak jest jednocześnie obu stron, a umowa zostaje zawarta z wykorzystaniem środków porozumiewania się na odległość.

Takim środkami są w szczególności (nie jest to katalog zamknięty): drukowany lub elektroniczny formularza zamówienia, list seryjny, reklama prasowa z wydrukowanym formularzem zamówienia, reklama w postaci elektronicznej, katalog z ofertami, telefon, telefaks, radio, telewizja, telegazeta, poczta elektroniczna.

Podstawowym prawem konsumenta, jeżeli po drugiej stronie "kabla" znajduje się przedsiębiorca, jest możliwość odstąpienia od umowy w terminie 10 dni od chwili wydania rzeczy, a gdy umowa dotyczy świadczenia usługi od dnia jej zawarcia. Do odstąpienia od umowy wystarczy złożenie stosownego oświadczenia i nadanie go w tym terminie przesyłką pocztową na adres przedsiębiorcy. Ponadto, 10 dniowy termin wydłuża się do 3 miesięcy w przypadku braku poinformowania konsumenta o prawie do odstąpienia od umowy. 

Skorzystanie przez konsumenta z prawa do odstąpienia od umowy powoduje następujące skutki: umowa jest uważana za niezawartą, konsument jest zwolniony ze wszystkich zobowiązań, to, co strony świadczyły, ulega zwrotowi w stanie niezmienionym, chyba że zmiana była konieczna w granicach zwykłego zarządu, zwrot powinien nastąpić niezwłocznie, nie później niż w terminie 14 dni, jeżeli konsument dokonał jakichkolwiek przedpłat, należą się od nich odsetki ustawowe od daty dokonania przedpłaty.

Istnieją jednak przypadki kiedy prawo wyłącza możliwość odstąpienia od umowy. Jeżeli strony nie umówiły się inaczej, prawo odstąpienia od umowy zawartej na odległość nie przysługuje konsumentowi w wypadkach: 

1) świadczenia usług rozpoczętego, za zgodą konsumenta, przed upływem terminu 10 dni od zawarcia umowy

2) dotyczących nagrań audialnych i wizualnych oraz zapisanych na informatycznych nośnikach danych po usunięciu przez konsumenta ich oryginalnego opakowania;

3) umów dotyczących świadczeń, za które cena lub wynagrodzenie zależy wyłącznie od ruchu cen na rynku finansowym;

4) świadczeń o właściwościach określonych przez konsumenta w złożonym przez niego zamówieniu lub ściśle związanych z jego osobą;

5) świadczeń, które z uwagi na ich charakter nie mogą zostać zwrócone lub których przedmiot ulega szybkiemu zepsuciu;

6) dostarczania prasy;

7) usług w zakresie gier hazardowych.

Pamiętać należy ponadto, iż przedsiębiorca nie ma prawa nakładać na konsumenta żadnych dodatkowych opłat lub innych negatywnych konsekwencji związanych z odstąpieniem od umowy.

Maciej Stępień