Odszkodowanie za wypadek komunikacyjny.

Mimo, że polskie drogi są coraz bezpieczniejsze, to wypadki komunikacyjne nie należą do rzadkości. Średnio w ciągu roku w wypadkach komunikacyjnych ginie ok. 3.5 tys. osób, a 45 tys. odnosi mniej lub bardziej poważne obrażenia. Za skutki tych zdarzeń każdy pokrzywdzony może domagać się wypłaty stosownego odszkodowania.

Zgodnie z ustawą z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych każdy właściciel pojazdu mechanicznego zobowiązany jest posiadać ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej. Rozwiązanie takie zabezpiecza poszkodowanego przed ryzykiem niewypłacalności sprawcy wypadku, ponieważ odpowiedzialność za jego zachowanie przejmuje ubezpieczyciel, u którego sprawca ma wykupioną polisę.

W razie zajścia wypadku komunikacyjnego, osobie, która odniosła w nim bezpośrednią szkodę przysługuje odszkodowanie, czyli zrekompensowanie przez zobowiązanego wszelkich kosztów jakie poniósł poszkodowany w związku z uszczerbkiem lub rozstrojem zdrowia, które u niego wystąpiły. Naprawienie szkody obejmuje pełną rekompensatę poniesionych przez poszkodowanego strat, ale nie może powodować nieuzasadnionego wzbogacenia się uprawnionego i dotyczy tylko rzeczywiście poniesionych kosztów. Ugruntowana już linia orzecznicza oraz poglądy doktryny uznają, że bezspornie w ramach odszkodowania można żądać zwrotu kosztów leczenia, leków, środków ortopedycznych, kosztów konsultacji lekarskich i zabiegów wraz z kosztami dojazdu na nie oraz wydatków poniesionych na finansowanie pozostawania pod opieka osób trzecich.

Uprawnionym do podniesienia roszczenia o odszkodowanie jest przede wszystkim sam poszkodowany, ale pewne roszczenia przysługują również jego bliskim, jeśli poniósł on śmierć w wyniku zdarzenia drogowego. I tak mogą oni żądać zwrotu kosztów leczenia i pogrzebu, gdy je rzeczywiście ponieśli. Dodatkowo osoba, względem której ciążył na zmarłym ustawowy obowiązek alimentacyjny, może żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody renty, obliczonej stosownie do swoich potrzeb oraz możliwości zarobkowych i majątkowych zmarłego, przez czas potencjalnego trwania obowiązku alimentacyjnego. Renty mogą żądać także inne osoby, którym zmarły dobrowolnie i stale dostarczał środków utrzymania, jeżeli z okoliczności wynika, że wymagają tego zasady współżycia społecznego. O stosowne odszkodowanie mogą wystąpić również najbliżsi zmarłego, jeśli wskutek jego śmierci nastąpiło znaczne pogorszenie ich sytuacji życiowej.  Przepisy nie wykluczają również możliwości uzyskania zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, rozumianą tu jako negatywne przeżycia psychiczne związane z utratą osoby bliskiej.

Poza szkodami na osobie, uprawnionemu należy się również wyrównanie strat jakie poniósł on na należącym do niego mieniu. Przede wszystkim chodzi tu o uszkodzenia pojazdu uczestniczącego w zdarzeniu, ale także innych rzeczy ruchomych, które zostały zniszczone lub uszkodzone w wyniku działań sprawcy. Jeśli chodzi o samo auto, to żądanie przywrócenia go do stanu z przed wypadku będzie uzasadnione. Obejmie ono nie tylko zakup części i materiałów koniecznych do przeprowadzenia napraw, ale również koszty samej robocizny.

Aby roszczenia kierowane do ubezpieczyciela odniosły zamierzony skutek w postaci wypłaty środków z polisy, konieczne jest zgromadzenie odpowiedniej dokumentacji zdarzeń. Twardymi dowodami będą tu wszelkie dokumenty pochodzące od policji oraz prawidłowo napisane oświadczenia sprawcy wypadku. O odniesionych uszczerbkach na zdrowiu zaświadczy zgromadzona dokumentacja medyczna, obejmująca kolejne etapy leczenia. Dlatego też, nawet gdy po samym zdarzeniu czujemy się subiektywnie dobrze, warto udać się na badania do lekarza, ponieważ część dolegliwości, które w przyszłości mogą być podstawą odszkodowania może wystąpić dopiero po jakimś czasie od zdarzenia.

Wszelkie szkody i krzywdy należy w pierwszej kolejności zgłosić do towarzystwa ubezpieczeniowego, w którym sprawca miał wykupioną polisę. Zgłoszenie powinno nastąpić na piśmie przedstawiającym stan faktyczny ze wskazaniem okoliczności potwierdzających winę sprawcy i określającym wysokość naszych żądań. Warto zachować sobie potwierdzenie złożenia takiego pisma, bowiem może to się przydać na późniejszych etapach dochodzenia przysługujących nam roszczeń.

Ubezpieczyciel ma zasadniczo 30 dni na podjęcie decyzji i wypłatę odszkodowania. Termin ten może zostać wydłużony do 90 dni w przypadku, gdyby wyjaśnienie okoliczności niezbędnych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń lub wysokości odszkodowania okazało się niemożliwe. Terminy te nie obowiązują, jeśli rozstrzygnięcie istotnych dla sprawy okoliczności zależy od wyniku toczącego się postępowania cywilnego lub karnego.

Niezadowolonemu z decyzji ubezpieczyciela lub z zaproponowanego przez niego odszkodowania przysługuje prawo wytoczenia powództwa cywilnego i dochodzenia na tej drodze swoich roszczeń.

Paweł Chrząszcz