Podwyższenie kapitału zakładowego spółki z o.o.

Wysokość kapitału zakładowego spółki z ograniczoną odpowiedzialnością określa umowa spółki, przy minimalnym ustawowym ograniczeniu 5000 zł, natomiast górna granica nie jest określona. Kapitał zakładowy powstaje przez wniesienie wkładów przed złożeniem wniosku o rejestrację spółki. Wkładem mogą być nie tylko pieniądze, ale również nieruchomości i ruchomości. Przed wystąpieniem z wnioskiem, trzeba przenieść na własność spółki wkłady. Z tym momentem wkłady stają się własnością spółki i wchodzą do jej majątku, a dysponowanie nimi przez spółkę staje się dowolne z ograniczeniem celem spółki, który został wskazany w umowie. Z punktu widzenia wierzyciela wysokość kapitału zakładowego spółki nie jest miarodajna, ponieważ nie jest to jednoznaczne z faktem posiadania takich pieniędzy. Może zatem okazać się, że kapitał zakładowy spółki wynosi 50 000 złotych, ale w jej majątku znajduje się jedynie 20 000 zł, a nie ma obowiązku uzupełnienia tej kwoty. Jednakże wysokość kapitału zakładowego może stanowić swoistą wskazówkę dotyczącą wypłacalności spółki, ponieważ  w początkowym stadium majątek spółki musiał być równy kapitałowi zakładowemu.

Jakie cele mogą przyświecać podwyższeniu kapitału zakładowego? Przede wszystkim im wyższa wartość kapitału zakładowego tym większa wiarygodność nie tylko w oczach potencjalnych wierzycieli, ale również banków. Innym sposobem na uzyskanie środków zamiast zaciągania kredytu, jest po prostu wniesienie środków przez dotychczasowych udziałowców, dzięki czemu spółka może realizować swoje cele. Oprócz realizowania celów gospodarczych, możliwa jest także sytuacja kiedy konieczne jest spłacenie wierzycieli spółki, którymi nota bene mogą być także jej wspólnicy. Wówczas podniesienie kapitału zakładowego umożliwia spłatę wierzyciela bez uszczuplania majątku spółki, a wierzyciel uzyskuje dodatkowe udziały. Jeśli możliwe jest zwiększenie udziałów wspólnika z zamian za wierzytelność, to dopuszczalne jest również podwyższenie kapitału w celu powiększenia liczby wspólników. 

Zazwyczaj podwyższenie kapitału związane jest ze zmianą umowy spółki, chyba że już uprzednio zostało w niej zastrzeżona dopuszczalność podwyższenia wraz z zastrzeżeniem maksymalnej kwoty oraz terminu. Jest to zdecydowane ułatwienie ze względu na duże sformalizowanie procedury zmiany umowy spółki. Artykuł 255 w zw. z art. 246 § 1 i 3 Kodeksu spółek handlowych stanowi, że zmiana umowy spółki wymaga podjęcia uchwały wspólników na zgromadzeniu większością dwóch trzecich głosów, a sama czynność musi mieć formę aktu notarialnego. 

KSH dopuszcza dwie możliwości podwyższenia kapitału zakładowego spółki z ograniczoną odpowiedzialnością: podwyższenie wartości nominalnej dotychczasowych udziałów lub poprzez ustanowienie nowych udziałów. Wspomniane zwiększenie liczby wspólników dopuszczalne jest tylko przez ustanowienie nowych udziałów. Należy jednak pamiętać o tzw. prawie pierwszeństwa dotychczasowych wspólników, którzy mogą w odpowiedzi na wezwanie zarządu objąć nowo utworzone udziały. Nie jest to prawo bezwzględne, bowiem może być ograniczone zarówno w samej umowie jak i w drodze uchwały wspólników o podwyższeniu kapitału. Możliwe  jest podjęcie uchwały o zmianie umowy spółki i podwyższeniu kapitału zakładowego, przeznaczając na ten cel środki z kapitału zapasowego lub kapitałów rezerwowych utworzonych z zysku spółki. Wówczas nowe udziały przysługują wspólnikom w stosunku do dotychczasowych udziałów i nie wymagają objęcia. Wymogu tego nie stosuje się do udziałów własnych spółki. 

O podwyższeniu kapitału zakładowego należy powiadomić sąd rejestrowy wraz z dołączeniem uchwały o podwyższeniu kapitału, oświadczenie o objęciu udziałów o podwyższonym kapitale oraz oświadczenie wszystkich członków zarządu, że wkłady na podwyższony kapitał zostały w całości wniesione. Podwyższenie następuje z chwilą wpisu.

Weronika Komsta