Szukasz Porady?
Stała obsługa firm
Kancelaria w galerii
Postępowanie adhezyjne - jakich roszczeń można dochodzić?
Powództwo adhezyjne umożliwia pokrzywdzonemu dochodzenie w postępowaniu karnym roszczeń majątkowych pokrzywdzonego wynikających bezpośrednio z popełnienia przestępstwa. W konsekwencji, obok rozstrzygnięcia kwestii odpowiedzialności karnej, sąd rozstrzyga również o odpowiedzialności cywilnej, opierając się na tej samej podstawie faktycznej w zakresie sprawy karnej i cywilnej. Stanowi to niewątpliwie o zalecie powództwa adhezyjnego, ponieważ ustalenia faktyczne odbywają się w toku jednego procesu i są czynione na podstawie tych samych środków dowodowych. W związku z powyższym, brak jest konieczności uiszczenia wpisu sądowego od dochodzonego roszczenia, co często nie pozostaje bez znaczenia dla powoda. Z drugiej jednak strony, złożenie powództwa adhezyjnego powoduje przedłużenie i tak często przewlekłych postępowań.
Regulacja kodeksowa wyraźnie wskazuję na możliwość dochodzenia w postępowania adhezyjnym jedynie roszczeń o charakterze majątkowym, wynikających bezpośrednio z przestępstwa np. odszkodowanie za skradzione przedmioty, uszkodzony samochód). W doktrynie prawa karnego uważa się, że „bezpośredniość”, o której mowa wyżej, zachodzi, gdy pomiędzy czynem zawierającym przedmiotowe znamiona przestępstwa a naruszeniem lub zagrożeniem dobra danego podmiotu nie ma ogniw pośrednich, tzn. gdy czyn uderza wprost w jego dobro, nie jest natomiast w tym zakresie wymagane, aby szkoda nastąpiła lub też mogła nastąpić w stanie majątkowym już istniejącym w chwili popełnienia przestępstwa, może to być również pozbawienie korzyści przez poszkodowanego spodziewanej. Nie ulega tym samym wątpliwości, że postępowanie adhezyjne obejmuje zarówno straty, które pokrzywdzony poniósł (damnum emergens), jak i utracone korzyści, które mógł osiągnąć, gdyby nie poniósł straty (lucrum cessans). Jednocześnie należy podkreślić, że nie ma podstaw do dochodzenia w ramach powyższego postępowania roszczeń osobistych, niemajątkowych czy też wynikających z ochrony dóbr osobistych.
Powództwo adhezyjne można zgłosić już w postępowaniu przygotowawczym, nie później jednak niż do czasu rozpoczęcia przewodu sądowego. Jeśli okoliczności nie pozwalają sądowi karnemu na orzeczenie dochodzonej w tym przedmiocie kwoty lub powoduje zbyt dużą przewlekłość postępowania karnego - sąd karny pozostawia je bez rozpoznania. Pokrzywdzony ma wówczas prawo złożyć w terminie 30 dni wniosek o przekazanie tego pozwu sądowi cywilnemu.
Łukasz Więckowicz
Szukasz porady prawnej?
Chcesz zlecić naszym prawnikom przygotowanie pisma lub prowadzenie sprawy?
Zobacz, jak wygląda nasza "Modelowa opinia prawna" i skorzystaj z formularza poniżej - wycena pytania zawsze jest bezpłatna.
Pracownicy PrawoDlaKazdego.pl pozostają do dyspozycji także w naszej Kancelarii, znajdującej się w Krakowie przy ulicy Lea 202A. Zadzwoń pod numer 609-709-999 i umów się na rozmowę z prawnikiem - zapraszamy na spotkanie.