Szukasz Porady?
Stała obsługa firm
Kancelaria w galerii
Prawomocność orzeczenia - co, jak i kiedy?
Fakt, że w postępowaniu sądowym uzyskaliśmy wyrok danej treści lub postanowienie rozstrzygające sprawę co do istoty, nie oznacza co do zasady, że jego treść jest ostateczna i możemy skutecznie domagać się wykonania zasądzonego działania. W tym celu, musimy uzyskać orzeczenie prawomocne. Co właściwie oznacza prawomocność i co się z nią wiąże?
Orzeczenie sądu staje się prawomocne, jeżeli nie można wnieść co do niego środka odwoławczego lub innego środka zaskarżenia. W praktyce, prawomocność wiąże się z okolicznością, że od orzeczenia nie wniesiono apelacji lub zażalenia w przepisanym prawem terminie lub na orzeczenie w ogóle nie przysługuje żaden środek odwoławczy – np. dlatego, że jest to postanowienie niekończące postępowania w sprawie, które nie jest ponadto wymienione w katalogu postanowień z art. 394 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego, na które zażalenie jednak służy.
Orzeczenie staje się prawomocne w pierwszym dniu po upływie terminu do wniesienia środka zaskarżenia, lub z chwilą wydania orzeczenia, jeśli środek zaskarżenia nie przysługuje. Z kolei, jeśli orzeczenie co prawda zostało zaskarżone, to ulega uprawomocnieniu w zwykłym terminie, jeśli środek zaskarżenia został odrzucony. Stwierdzenie prawomocności takiego orzeczenia możliwe jest jednak dopiero po uprawomocnieniu się postanowienia sądu o odrzuceniu tego środka zaskarżenia.
Gdy od orzeczenia sądu I instancji wniesiony został środek odwoławczy, uprawomocnia się ono co do zasady z chwilą wydania przez sąd II instancji orzeczenia rozpoznającego zaskarżone orzeczenie. Orzeczenie sądu II instancji jest bowiem prawomocne z chwilą jego wydania – ale – nie dotyczy to jednak wyroku sądu II instancji uchylającego wyrok sądu I instancji i przekazującego sprawę do ponownego rozpoznania temu sądowi.
Jeśli chodzi o niezaskarżalne postanowienia, zwykle w kwestiach formalnych – to mimo ogólnej niedopuszczalności odrębnego zaskarżenia, nie stają się jednak prawomocne te postanowienia, które podlegają rozpoznaniu przez sąd drugiej instancji, podczas gdy sąd ten rozpoznaje sprawę, w której je wydano.
Bezpośrednim skutkiem prawomocności jest oczywista niemożność zaskarżenia orzeczenia zwykłymi środkami – nie obejmuje to zatem nadzwyczajnych środków zaskarżenia, które mogą być wniesione jedynie od orzeczeń prawomocnych i to po spełnieniu określonych przesłanek. Najbardziej istotna w kwestii prawomocności jest też przysługująca orzeczeniom o tym przymiocie powaga rzeczy osądzonej, oznaczająca w uproszczeniu niemożność ponownego rozstrzygnięcia tej samej sprawy między tymi samymi stronami.
Karolina Wąsikowska
Szukasz porady prawnej?
Chcesz zlecić naszym prawnikom przygotowanie pisma lub prowadzenie sprawy?
Zobacz, jak wygląda nasza "Modelowa opinia prawna" i skorzystaj z formularza poniżej - wycena pytania zawsze jest bezpłatna.
Pracownicy PrawoDlaKazdego.pl pozostają do dyspozycji także w naszej Kancelarii, znajdującej się w Krakowie przy ulicy Lea 202A. Zadzwoń pod numer 609-709-999 i umów się na rozmowę z prawnikiem - zapraszamy na spotkanie.