Rozwód z eksmisją

Jednym ze sposobów orze­cze­nia o spo­so­bie korzy­sta­nia ze wspól­nego miesz­ka­nia w wyroku roz­wo­do­wym, jest orzeczenie eksmisji jednego z małżonków. Podstawą do tego rozstrzygnięcia jest art. 58 par. 2 zd. 2 Kodeksu rodzinno-opiekuńczego. Z jego treści wynika, że w wypad­kach wyjąt­ko­wych, gdy jedno z mał­żon­ków swym rażąco nagan­nym zacho­wa­niem unie­moż­li­wia wspólne zamiesz­ki­wa­nie, sąd może naka­zać jego eks­mi­sję na żąda­nie dru­giego z mał­żon­ków. Artykuł ten jest podstawą eksmisji jedynie w trakcie procesu rozwodowego. Nie oznacza to, że w późniejszym okresie jest to wykluczone, ale podstawą będzie już nie Kodeks rodzinno-opiekuńczy ale Kodeks cywilny, i usta­wa z dnia 21 czerwca 2001 roku o ochro­nie praw loka­to­rów, miesz­ka­nio­wym zaso­bie gminy i zmia­nie Kodeksu Cywilnego. 

Ze względu na dość drastyczny charakter tego środka, przesłanki stosowania eksmisji muszą być badane bardzo dokładnie. Sąd w tym przypadku nigdy nie działa z urzędu, a jedynie na wniosek jednego ze współmałżonków. Warunkiem orzeczenia eksmisji jest zamieszkiwanie we wspólnym lokalu, nie jest możliwa eksmisja współmałżonka z lokalu, który znajduje się w jego majątku osobistym. Jak zauważył Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 2 czerwca 2000 roku, sygn. akt II CKN 670/00, że odnosi się to do wszystkich postaci korzystania z lokalu i nie uzależnia orzeczenia eksmisji od tytułu do jego zajmowania, lecz od przesłanek wymienionych w tym przepisie. Przesłanka wspólnego zamieszkiwania jest zachowana także, gdy składający wniosek współmałżonek wyprowadził się z mieszkania w obawie o swoje bezpieczeństwo w związku z rażąco nagannym postępowaniem drugiego małżonka. Postaciami rażącego zachowania współmałżonka jest chociażby przemoc fizyczna i psychiczna, nadużywanie alkoholu lub narkotyków, awantury oraz wszelkie inne formy. 

Orzeczenie eksmisji nie oznacza pozbawienia prawa własności a jedynie prawa do zamieszkiwania, co powoduje, że nie ma to wpływu na późniejsze rozliczenia po rozwodzie.

Weronika Komsta