Szukasz Porady?
Stała obsługa firm
Kancelaria w galerii
Ubezpieczenie kredytu - czy zawsze nas chroni?
Coraz częściej zawarcie umowy kredytu wiąże się z przystąpieniem do umowy ubezpieczenia. Banki traktują bowiem umowę ubezpieczenia jako formę zabezpieczenia spłaty kredytu. W zależności od polityki jaką prowadzi bank oraz rodzaju i wysokości kredytu jest to zabezpieczenie dodatkowe, a czasem jedyne. Kredytobiorca zamiast wskazywać poręczyciela, może posłużyć się umową ubezpieczenia, często więc jej zawarcie jest dla niego korzystne. Ubezpieczenie kredytu jest charakterystyczne zwłaszcza dla umów kredytu hipotecznego, gdzie oprócz zabezpieczenia w postaci hipoteki, bank wymaga od kredytobiorcy zawarcia umowy ubezpieczenia na życie, a często oczekuje zawarcia także innych polis.
Trzeba pamiętać, że ubezpieczenie kredytu nigdy nie jest obowiązkowe. Takiego obowiązku nie nakładają przepisy żadnej ustawy. Czasem jednak możliwość uzyskania kredytu jest obwarowana przez konkretny bank koniecznością zawarcia umowy ubezpieczenia. Dlatego też, jeśli okaże się, że konkretne ubezpieczenie nie jest dla nas satysfakcjonujące, a nie jest możliwy kredyt bez ubezpieczenia, można spróbować w innym banku.
Podkreślić trzeba, że niejednokrotnie ochrona ubezpieczeniowa może okazać się pozorna. Wbrew częstym, a mylnym sądom klientów banków, nie zawsze jest tak, że w przypadku braku możliwości spłaty kredytu zrobi to za nas ubezpieczyciel w ramach naszej polisy. Pracownicy banków w momencie zawierania umowy kredytu zwykle nie stronią od budowania w konsumencie błędnego przekonania o pełnym bezpieczeństwie jakie ma dawać ubezpieczenie. Na mankamenty ubezpieczenia kredytu zwraca uwagę także Rzecznik Ubezpieczonych: „Celem zawarcia umowy ubezpieczenia dla kredytobiorców powinno być skuteczne zabezpieczenie udzielanego kredytu na wypadek śmierci, poważnego zachorowania, utraty pracy czy niezdolności do pracy. Nie może to być tylko chęć obciążenia kredytobiorcy dodatkowym kosztem w postaci składki ubezpieczeniowej, dzielonej następnie pomiędzy bank i zakład ubezpieczeń w zamian za okrojoną lub nawet iluzoryczną ochronę”. W każdym wypadku trzeba wiedzieć, że istnieją różne produkty ubezpieczeniowe, a różnica nie polega tylko na wysokości składki.
Przed decyzją o ubezpieczeniu należy zawsze zapoznać się z warunkami ubezpieczenia. Ten dokument w postaci kilkustronicowego wzorca umownego powinien być udostępniony przez bank przed zawarciem umowy. Pamiętajmy, że to nie zapewnienia bankowca, ale dopiero ten dokument konkretyzuje sytuacje, które będą skutkowały wypłatą pieniędzy bądź odmową ich wypłaty przez ubezpieczyciela. Lektura ogólnych warunków może okazać się bardzo intersująca, zwłaszcza, że niektóre umowy ubezpieczenia gwarantują jedynie możliwość spłaty kilku kolejnych rat, a nie jak zwykło się sądzić - całości kredytu.
Najczęściej spotykane ubezpieczenia kredytu to:
- ubezpieczenie na życie (na wypadek śmierci) - jest to ubezpieczenie grupowe, popularne zarówno przy kredytach hipotecznych, jak i konsumpcyjnych. W przypadku zgonu kredytobiorcy spłaty pozostałej części kredytu (czasem również z odsetkami) dokonuje ubezpieczyciel. Trzeba jednak pamiętać, że aby mogło to mieć miejsce niezbędny jest pisemny wniosek banku lub rodziny kredytobiorcy i przedłożenie dokumentów (m.in. aktu zgonu).
- ubezpieczenie na wypadek trwałego inwalidztwa/niezdolności do pracy - to ubezpieczenie grupowe przy kredytach hipotecznych i konsumpcyjnych. Spłata pozostałej części kredytu możliwa jest wtedy, gdy kredytobiorca dozna trwałego uszkodzenia ciała i złoży stosowny wniosek. Niezbędne jest także przedstawienie odpowiedniej dokumentacji odzwierciedlającej inwalidztwo, fakt zaistnienia wypadku, a czasem również zaświadczenie z ZUS lub KRUS. Podobny charakter ma ubezpieczenie na wypadek niezdolności do pracy, którego ryzyko ubezpieczeniowe ziści się, gdy kredytobiorca wskutek nieszczęśliwego wypadku, lub czasem także choroby utracił możliwość wykonywania pracy.
- ubezpieczenie na wypadek utraty pracy - ubezpieczenie grupowe, występujące przy kredytach hipotecznych i konsumpcyjnych zwykle jednak dotyczy osób zatrudnionych wyłącznie na umowę o pracę i to zawartą na czas nieokreślony. Zdarzają się także tego typu ubezpieczenia dla przedsiębiorców. W tym ubezpieczeniu spłata kredytu, to zwykle kilka kolejnych rat (6 lub 12), a następuje w sytuacji utraty pracy przez kredytobiorcę. Spłata kolejnych rat kredytu następuje na wniosek kredytobiorcy, z dołączonym świadectwem pracy precyzującym podstawę utraty pracy. Co ważne nie każde rozstanie z pracodawcą powodować będzie obowiązek ubezpieczyciela do spłaty rat. Jeśli kredytobiorca straci pracę z własnej winy (dyscyplinarka), w drodze porozumienia stron lub sam jednostronnie dokona wypowiedzenia umowy o pracę zwykle ochrona nie będzie mieć miejsca.
- warto wyróżnić także ubezpieczenia występujące wyłącznie przy umowie kredytu hipotecznego takie jak ubezpieczenie pomostowe (zwrot kredytu następuje w przypadku jego niespłacenia przez kredytobiorcę w okresie między zawarciem umowy kredytu a wpisem hipoteki w księdze wieczystej); ubezpieczenie niskiego/brakującego wkładu własnego (ubezpieczenie takie zapewnia spłatę na rzecz banku części kredytu odpowiadającej różnicy pomiędzy wymaganym przez bank wkładem własnym, a wkładem wniesionym przez klienta), ubezpieczenie nieruchomości na wypadek pożaru i innych zdarzeń losowych.
Podejmując decyzję o kredycie i jego ubezpieczeniu trzeba najpierw dokładnie poznać szczegóły zawieranej umowy, w tym zwłaszcza wyłączenia od odpowiedzialności ubezpieczyciela. Następnie oszacować ryzyko i poznać koszt takiej ochrony (wysokość składki). Kolejnym krokiem jest kalkulacja czy potencjalne korzyści przewyższają koszty. Wskazać należy na prostą prawidłowość, im wyższa suma spłacanego kredytu, tym większe koszty ubezpieczenia. Składka przy niewysokim kredycie konsumenckim to zwykle kilka lub kilkanaście złotych, natomiast przy umowie kredytu hipotecznego nawet kilkaset złotych. Tylko po wnikliwej analizie można podjąć przemyślaną decyzję. Decyzja nie przemyślana może kosztować naprawdę zbyt wiele.
Piotr Bryndal
Szukasz porady prawnej?
Chcesz zlecić naszym prawnikom przygotowanie pisma lub prowadzenie sprawy?
Zobacz, jak wygląda nasza "Modelowa opinia prawna" i skorzystaj z formularza poniżej - wycena pytania zawsze jest bezpłatna.
Pracownicy PrawoDlaKazdego.pl pozostają do dyspozycji także w naszej Kancelarii, znajdującej się w Krakowie przy ulicy Lea 202A. Zadzwoń pod numer 609-709-999 i umów się na rozmowę z prawnikiem - zapraszamy na spotkanie.