Ugoda, czyli jak szybko i tanio rozwiązać spór

Ugoda jest umową dwustronną i wzajemną. Jej celem jest – jak sama nazwa wskazuje - dojście do porozumienia. Strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo by uchylić spór istniejący lub mogący powstać w przyszłości. Ugoda ma na celu zmniejszenie bądź też wyeliminowanie kosztów ewentualnego postępowania sądowego. Zawarcie ugody z pewnością jest rozwiązaniem szybszym aniżeli oczekiwanie na prawomocny wyrok sądowy.

W pewnych sprawach zawarcie ugody nie jest dopuszczalne, przede wszystkim są to prawa ściśle osobiste tj. ustalenie pokrewieństwa czy ważność małżeństwa.

Przesłanką konieczną do zawarcia ugody jest poczynienie wzajemnych ustępstw. Kolejną przesłanką jest istnienie sporu lub niepewności. Nie ważne jest to czego ma dotyczyć ugoda. Dla zawarcia ugody nie jest potrzebna żadna specjalna forma. 

Ugoda a przepisy ogólne

Ponieważ ugoda jest umową, mają do niej zastosowanie wszystkie przepisy ogólne odnoszące się do oświadczeń woli. Dotyczy to przepisów odnoszących się do ważności czy też wykonania ugody. Wyjątkiem od tej zasady, jest odmienne uregulowanie kwestii wady oświadczenia woli w postaci błędu.Uchylenie się od skutków prawnych ugody zawartej pod wpływem błędu jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy błąd dotyczy stanu faktycznego, który według treści umowy obie strony uważały za niewątpliwy, a spór albo niepewność nie powstałyby, gdyby w chwili zawarcia ugody strony wiedziały o prawdziwym stanie rzeczy. Ponadto nie można uchylić się od skutków prawnych ugody z powodu odnalezienia dowodów co do roszczeń, których ugoda dotyczy, chyba że została zawarta w złej wierze. 

Jakie są skutki zawarcia ugody?

Ugoda wywołuje takie skutki, jak każda inna umowa cywilnoprawna. W zależności od jej treści, może wywoływać zobowiązania, bądź też z nich zwalniać. Ugoda cywilna nie jest tytułem egzekucyjnym, by móc na jej podstawie uzyskać klauzulę wykonalności i wyegzekwować określone świadczenie "od ręki". W celu wegzekwowania realizacji ugody należy zwrócić się do sądu.

Agata Garbacka