Szukasz Porady?
Stała obsługa firm
Kancelaria w galerii
Wczasy "pod gruszą" - uprawnienie czy obowiązek pracodawcy?
Świadczenie na rzecz pracownika, potocznie nazywane wczasami pod gruszą pośrednio regulowane jest w ustawie z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jedn.: Dz. U. z 1996 r. Nr 70, poz. 335 z późn. zm.). Polega ono na dofinansowaniu wczasów pracownika, który przebywa na urlopie łącznie 14 kolejnych dni kalendarzowych po złożeniu przez niego odpowiedniego wniosku. Kwota świadczenia jest do wysokości 380 zł wolna od podatku. Dofinansowanie pracownikowi wakacji najczęściej realizowane jest z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, a zasady jego wypłacania zawarte są w regulaminie funduszu. Jednak nie każdy pracodawca ma obowiązek ustanowić przedmiotowy fundusz.
Wskazana przeze mnie powyżej ustawa nakłada na pracodawcę obowiązek założenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych w art. 3 ust. 1, który stanowi: „fundusz tworzą, z zastrzeżeniem ust. 2, pracodawcy zatrudniający według stanu na dzień 1 stycznia danego roku co najmniej 20 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty.” Na szczególną uwagę zasługuje fakt, że ustawodawca zobowiązuje do stworzenia funduszu nie każdego pracodawcę zatrudniającego powyżej 20 pracowników w swojej działalności gospodarczej ale jedynie na takiego, który wykazuje taki stan zatrudnienia na dzień 1 stycznia. Co więcej, muszą to być pracownicy zatrudnieni na pełne etaty. Regulacja nie obciąża więc obowiązkiem pracodawców, którzy w określonym sezonie w ciągu roku zatrudniają większą lub mniejszą liczbę ludzi. Nie jest brana pod uwagę tzw. średnia liczba zatrudnionych pracowników w stosunku rocznym.
Pracodawcy zatrudniający na dzień 1 stycznia danego roku mniej niż 20 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty mogą, ale nie muszą tworzyć funduszu świadczeń socjalnych. W ich przypadku wypłacanie określonych, dodatkowych świadczeń pracownikom jest jedynie gestem ich dobrej woli.
Natomiast pracodawcy prowadzący działalność w formie jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych bez względu na to ile zatrudniają pracowników muszą stworzyć fundusz. Nie obejmują ich też regulacje przewidziane przez ustawodawcę, które pozwalają na zwolnienie się z tego obowiązku.
Art. 4 komentowanej ustawy, wskazuje, że pracodawcy zatrudniający powyżej 20 pracowników na dzień 1 stycznia danego roku na pełen etat mają możliwość porozumienia się z pracownikami w kwestii rezygnacji z tworzenia funduszu. Jeżeli w danym zakładzie pracownicy objęci są zbiorowym układem pracy można w nim modyfikować wysokość odpisu na fundusz jak i postanowić, że fundusz w ogóle w danym zakładzie nie powstanie. Natomiast w sytuacji, w której u danego pracodawcy nie funkcjonuje zbiorowy układ pracy może te kwestie uregulować w regulaminie wynagradzania, który powinien zostać zatwierdzony przez przedstawiciela związków zawodowych. Nie każdy pracodawca ma w swojej firmie związki zawodowe, jednak nie zwalnia go to z obowiązku uzgodnienia treści regulaminu z pracownikami. Ustawa wymaga aby pracownicy wybrali dla swojej reprezentacji jednego spośród nich dla porozumienia się z pracodawcą.
Będąc pracodawcą zobowiązanym przez ustawę do stworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych dobrze jest zająć się tą sprawą aby nie narazić się na niepotrzebne koszty. Artykuł 12a ustawy stanowi, że kto jest pracodawcą lub osobą odpowiedzialną, w imieniu pracodawcy za wykonywanie przepisów ustawy, nie wykonuje przepisów ustawy albo podejmuje działania niezgodne z przepisami ustawy podlega sankcji w postaci grzywny. Sąd w trybie postępowania w sprawach o wykroczenia na wniosek Państwowej Inspekcji Pracy ma możliwość ukarać pracodawcę, który uchyla się od obowiązku utworzenia funduszu w sposób sprzeczny z przepisami ustawy. Zdecydowanie lepszą alternatywą jest wejść w porozumienie z pracownikami.
Patryk Hatak
Szukasz porady prawnej?
Chcesz zlecić naszym prawnikom przygotowanie pisma lub prowadzenie sprawy?
Zobacz, jak wygląda nasza "Modelowa opinia prawna" i skorzystaj z formularza poniżej - wycena pytania zawsze jest bezpłatna.
Pracownicy PrawoDlaKazdego.pl pozostają do dyspozycji także w naszej Kancelarii, znajdującej się w Krakowie przy ulicy Lea 202A. Zadzwoń pod numer 609-709-999 i umów się na rozmowę z prawnikiem - zapraszamy na spotkanie.