Zawarcie małżeństwa - potrzebne dokumenty

Przepisy regulujące zawarcie małżeństwa w Polsce odnajdujemy w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (dalej: k.r.o). Zgodnie z art. 3 § 1 tegoż kodeksu - osoby zamierzające zawrzeć małżeństwo powinny złożyć lub przedstawić kierownikowi urzędu stanu cywilnego dokumenty niezbędne do zawarcia małżeństwa, przy czym w zakresie tego, jakie mają to być dokładnie dokumenty, odsyłani jesteśmy do przepisów ustawy z dnia 29 września 1986 r. Prawo o aktach stanu cywilnego (dalej: ustawy).

Stosownie do treści art. 54 ustawy, każda z osób zamierzających zawrzeć małżeństwo obowiązana jest przede wszystkim przedstawić kierownikowi USC dokument stwierdzający tożsamość, a oprócz tego złożyć odpis skrócony aktu urodzenia. Złożenie odpisu nie będzie jednak konieczne w sytuacji, kiedy odpis aktu urodzenia został sporządzony w tym samym urzędzie, w którym nastąpi sporządzenie aktu małżeństwa.  Jeśli natomiast dla jednego z przyszłych małżonków ma być to już kolejne małżeństwo, osoba ta zobowiązana jest przedstawić dokument stanowiący dowód odpowiednio: ustania, unieważnienia lub nieistnienia małżeństwa.

Zgodnie z ustawą, dowodem ustania małżeństwa jest: odpis skrócony aktu zgonu poprzedniego małżonka, lub odpis prawomocnego orzeczenia sądu o stwierdzeniu zgonu lub uznaniu za zmarłego poprzedniego małżonka, odpis skrócony aktu małżeństwa z adnotacją o jego rozwiązaniu przez rozwód, bądź też odpis prawomocnego orzeczenia sądu o rozwodzie. Jeśli chodzi o dowód na to, że małżeństwo zostało unieważnione, przedstawić należy odpis skrócony aktu małżeństwa z adnotacją o unieważnieniu małżeństwa albo odpis prawomocnego orzeczenia sądu o unieważnieniu małżeństwa.  W przedmiocie dokumentu dowodzącego nieistnienie małżeństwa, jest nim natomiast jedynie odpis prawomocnego orzeczenia sądu ustalającego nieistnienie małżeństwa.

Kolejnym krokiem dla przyszłych małżonków jest złożenie kierownikowi USC pisemnego zapewnienia, iż żadne z nich nie wie nic o istnieniu okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa. Chodzi w tym przypadku o przeszkody uniemożliwiające zawarcie małżeństwa, wymienione w art. 10 – 15 k.r.o. (wiek, ubezwłasnowolnienie, choroba psychiczna, niedorozwój umysłowy, bigamia, pokrewieństwo, powinowactwo, przysposobienie).  Jeśli z kolei mamy do czynienia z sytuacją, gdy osobą zamierzającą wstąpić w związek małżeński jest cudzoziemiec, jest on obowiązany złożyć także dokument stwierdzający, że zgodnie z właściwym prawem może on w ogóle zawrzeć małżeństwo.

W przypadku, kiedy k.r.o. uzależnia możliwość zawarcia małżeństwa od uzyskania stosownego zezwolenia (na odejście od miesięcznego okresu tzw. wyczekiwania; na zawarcie małżeństwa przez pełnomocnika; przez osobę niepełnoletnią; przez osobę chorą psychicznie bądź niedorozwiniętą umysłowo – ale nie ubezwłasnowolnioną całkowicie; na zawarcie małżeństwa między powinowatymi), przedłożyć trzeba także owo zezwolenie.

W szczególnym przypadku, jeśli osoba zamierzająca zawrzeć małżeństwo przez pełnomocnika uzyska zgodę na wstąpienie w związek małżeński w ten sposób – należy złożyć do dokumentów także pełnomocnictwo, które winno być sporządzone na piśmie z podpisem urzędowo poświadczonym i wymienić osobę, z którą małżeństwo ma być zawarte.

Jeśli wszystkie wymagane wyżej dokumenty zostały przedstawione i jednocześnie nie ma wątpliwości co do tego, że osoby je przedstawiające mogą zawrzeć związek małżeński, pozostaje jeszcze tylko złożenie przez narzeczonych odpowiednich oświadczeń woli.

Karolina Wąsikowska