Zostawiłeś bagaż w autobusie? Kto ponosi za niego odpowiedzialności?

Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów uznał, że zastrzeżenie jakie stosowała firmy przewozowa, a polegające na zrzeczeniu się odpowiedzialności za przedmioty pozostawione w autobusach, stanowi klauzulę niedozwoloną.  Zgodnie z prawem, za rzeczy, które podróżny przewozi ze sobą pod własnym nadzorem, przewoźnik ponosi odpowiedzialność, na zasadzie winy. Nie jest zatem dozwolone całkowite wyłączenie odpowiedzialności przewoźnika. Ustawodawca uznaje ponadto, że przewoźnik odpowiada za przewożone przez podróżnego rzeczy jak za przesyłkę, jeżeli podróżny umieści je, bez możliwości sprawowania nad nimi stałego nadzoru, w miejscu wskazanym przez przewoźnika lub na ten cel przeznaczonym. Przepisy powyższe dotyczą zarówno publicznych jak i prywatnych firm trudniących się przewozem osób: autobusami, busami, pociągami. Jeżeli przedsiębiorstwo transportowe posiada pomieszczenia przeznaczone do spania, to ponosi ono odpowiedzialność za rzeczy zazwyczaj wnoszone do takich pomieszczeń. Za inne rzeczy odpowiedzialność prowadzącego przedsiębiorstwo ogranicza się do wypadku, gdy przyjął je na przechowanie albo gdy szkoda wynikła z winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa właściciela firmy lub jego pracownika. Sąd ochrony konkurencji i konsumentów uznał na tej podstawie za niedozwolone takie postanowienie przedsiębiorcy, w którym zrzeka się on odpowiedzialności za bagaż podręczny, przewożony w autobusie oraz przedmioty pozostawione przez pasażera po zakończeniu podróży a przyjmuje na siebie odpowiedzialności wyłącznie w sytuacji gdy pasażer wykupi bilet bagażowy, określając ponadto górną granicę odpowiedzialności na określona kwotę pieniężną. Przewoźnik nie może zrzec się odpowiedzialności za mienie pozostawione w autobusie.

W sezonie turystycznym częściej korzystamy z usług firm przewozowych. W razie utraty lub zniszczenia bagażu powinniśmy zażądać od przewoźnika spisania protokołu ze zdarzenia w którym szczegółowo należy opisać rodzaj bagażu, szacunkowy czas, miejsce i okoliczności w których doszło do utraty bagażu, firmę która świadczyła usługę przewozu. Możemy wymienić także ewentualnych świadków zdarzenia, którzy złożą stosowne oświadczenie i opatrzą je własnoręcznym podpisem. Protokół powinien zostać podpisany przez właściciela bagażu i przewoźnika. Protokół będzie stanowił podstawę wszelkich roszczeń odszkodowawczych. Każda ze stron może zamieścić w protokole swoje zastrzeżenia wraz z uzasadnieniem. Protokół powinien zostać sporządzony w dwóch egzemplarzach. Zanim wystąpimy na drogę sądową należy wezwać przewoźnika do zapłaty.

Roszczenia o zapłatę za utratę i zniszczenie bagażu przedawniają się z upływem roku od dnia, w którym uprawniony mógł uznać przesyłkę za utraconą lub od dnia protokolarnego ustalenia szkody. Bieg przedawnienia zawiesza się na okres od dnia wniesienia reklamacji lub wezwania do zapłaty do dnia udzielenia odpowiedzi na reklamację lub wezwania do zapłaty, najwyżej jednak na okres przewidziany do załatwienia reklamacji lub wezwania do zapłaty.

Joanna Gaik