Czym tak naprawdę jest zdolność kredytowa?

Zdolność kredytowa jest jednym z głównych czynników wpływających nie tylko na wysokość kredytu jaki możemy uzyskać, ale również na sam fakt tego, czy dana instytucja finansowa przyzna nam kredyt, czy też nie. Ogólnie rzecz biorąc, zdolność kredytowa jest to ogół czynników wpływających na możliwości danej osoby co do spłaty zaciągniętego kredytu lub pożyczki wraz z odsetkami w ustalonym terminie. Pamiętać należy, iż bank przed zawarciem umowy kredytowej zawsze bada zdolność kredytową danego podmiotu ubiegającego się o kredyt (jeżeli tego nie robi, najprawdopodobniej mamy do czynienia z tzw. parabankiem).

Brak spełnienia kryteriów wymaganych do osiągnięcia zdolności kredytowej sprawia, iż nie jesteśmy wiarygodni w oczach banku i najprawdopodobniej nie zostanie nam udzielony kredyt. Sam proces weryfikacji zdolności różni się w każdym banku i opiera się na wypracowanej, indywidualnej metodologii analizy kredytowej. Mimo to, w większości instytucji finansowych można spotkać się z weryfikacją pewnych najistotniejszych cech, które mają istotny wpływ na wysokość zdolności kredytowej. Ujmuje się wśród nich np. wiek, płeć, stan rodzinny, sytuację majątkową, wykształcenie, zatrudnienie, wykonywany zawód, osiągane dochody, itp.

Co więcej, ze względu na różne modele weryfikacji tych cech, może się okazać, że w niektórych bankach nasza zdolność kredytowa jest wyższa niż w innych, a nawet może ona zmienić się w przypadku wprowadzenia nowych metod oceny w jednym i tym samym banku. Duże znaczenie mają również aktualne rekomendacje Komisji Nadzoru Finansowego, które wpływają na wysokość stopy procentowej oraz zarządzanie ryzykiem przez banki.

Co jednak w sytuacji, gdy okaże się, że nie posiadamy zdolności kredytowej i żaden z banków nie przyzna nam kredytu?

Teoretycznie można skorzystać z usług firm zajmujących się udzielaniem pożyczek, które nie są objęte nadzorem przez Komisję Nadzoru Finansowego. Otrzymamy tam pożyczkę (nie należy tego mylić z kredytem!) na o wiele gorszych zasadach, która w ogólnym rozliczeniu może okazać się niezwykle kosztowna. Z drugiej strony, często jest to jedyne wyjście dla osób z nieciekawą historią w Biurze Informacji Kredytowej.

Najlepszym sposobem na poprawienie zdolności kredytowej, oprócz podwyższenia zarobków, jest poprawienie naszej wiarygodności w oczach banku. Nawet dla osób, które nie planują w najbliższym czasie zaciągania kredytu, stworzenie odpowiedniej historii kredytowej pozwoli na zwiększenie wiarygodności, a tym samym na zwiększenie kwoty ew. kredytu przy jednoczesnej niewygórowanej marży banku. Aby uwiarygodnić się w oczach kredytodawcy, można np. wiązać się z przyszłym kredytodawcą umową rachunku bankowego (popularnym tzw. ROR-em). Dzięki temu, bank będzie miał większe rozeznanie w sytuacji majątkowej posiadacza rachunku bankowego, w tym wysokości jego przychodów i wydatków, osiąganego wynagrodzenia oraz częstotliwości i źródeł dodatkowych dochodów.

Wbrew pozorom, dobrym pomysłem jest również wcześniejsze zadłużenie się na niewielką kwotę. Zakup kliku przedmiotów użytku codziennego (przykładowo sprzętu AGD) w ramach kredytu konsumenckiego, nawet pomimo tego, że daną osobę stać na kupno rzeczy bez kredytu, pokaże bankowi , że osoba ta nie tylko potrafi zaciągać zobowiązania, ale również spłacać je terminowo. Daje to kolejny argument przy negocjacjach z bankiem.

Duże znaczenie ma również rodzaj umowy na podstawie jakiej jest zatrudniona osoba ubiegająca się o kredyt. Najlepiej widziane są umowy o pracę na czas nieokreślony. Pamiętać trzeba, że dla kredytodawcy o wiele ważniejsza jest stabilność dochodu od jego wysokości.

Jeżeli w dalszym ciągu nasza zdolność kredytowa nie jest najlepsza, pozostaje odpowiednie zabezpieczanie kredytu, zwiększenie wkładu własnego danej inwestycji czy zmniejszenie kwoty lub zwiększenie okresu kredytowania. Rozsądnym rozwiązaniem jest również znalezienie współkredytobiorcy. Współkredytobiorcą może być osoba z rodziny, najlepiej z wysokimi dochodami. Dochody tej osoby stają się bowiem dodatkowym zabezpieczeniem dla banku.

Jak widać, kwestia zdolności kredytowej jest dosyć skomplikowana i zależy od dużej ilości zmiennych czynników. Warto jednak zastanowić się, co będzie bardziej opłacalne: trochę starań przy wykazaniu pozytywnej zdolności kredytowej, czy spłacanie wysokooprocentowanego kredytu przez następne 20-30 lat.

Maciej Stępień