Podwójna darowizna w jednym akcie notarialnym może być korzystna podatkowo.

Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi rozstrzygnął w interpretacji indywidualnej zagadnienie nurtujące darczyńców i obdarowanych, czyli w jaki sposób dokonać darowizny, by ustrzec się konieczności regulowania podatku od spadków i darowizn.

Stan faktyczny zarysowany we wniosku o wydanie interpretacji sprowadzał się do sytuacji, w której wuj chciał dokonać przeniesienia własności na rzecz siostrzenicy udziału w nieruchomości, który odziedziczył po rodzicach. W drodze spadku własność nieruchomości przypadła bowiem w równym udziale jemu oraz jego siostrze (matce osoby mającej być obdarowaną). Jednocześnie również matka chciała darować córce swój udział w nieruchomości. Prawo własności na rzecz rodzeństwa było ujawnione w księdze wieczystej w związku z czym zgodne rodzeństwo skierowało swoje kroki do kancelarii notarialnej. 

Ponieważ dokonanie darowizny przez wuja wprost na rzecz siostrzenicy powodowało by konieczność uiszczenia podatku od darowizny (II grupa podatkowa), notariusz zaproponował sporządzenie aktu notarialnego, który obejmowałby najpierw umowę darowizny należącego do brata udziału w nieruchomości na rzecz jego siostry, a następnie drugą darowiznę obejmującą już całość posiadłości dokonaną przez matę na rzecz jej córki.

Zasadność tego typu rozwiązania wydawała się być oczywista. Wątpliwości zrodziła jednak kwestia formalna, którą postanowiono rozwiać w drodze interpretacji podatkowej. Zwrócono się zatem z zapytaniem: „Czy możliwe jest dokonanie obu umów darowizn nieruchomości w jednym akcie notarialnym, bez konieczności przedkładania przy pierwszej umowie darowizny zaświadczenia organu podatkowego, o którym mowa w art. 19 ust. 6 ustawy o podatku od spadków i darowizn w przedmiocie braku opodatkowania darowizny dokonanej pomiędzy rodzeństwem?

Konieczność przedstawienia takiego zaświadczenia uniemożliwiłoby równoczesne dokonanie obu darowizn.

Wnioskodawca wskazywał, iż jego zdaniem nie ma obowiązku przedkładania zaświadczenia organu podatkowego, o którym mowa w art. 19 ust. 6 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2009 r., Nr 93 poz. 768, z późn. zm.), dotyczącego podatku od darowizny dokonanej miedzy rodzeństwem. Ponieważ przywołany przepis „…nie dotyczy sytuacji, gdy jednym aktem notarialnym objęte są dwie umowy darowizny dotyczące tego samego przedmiotu, polegające na tym, że osoba A daruje udział w nieruchomości osobie B, a następnie osoba B daruje całą nieruchomość osobie C (przy zastrzeżeniu, że osoby A i B należą do grupy osób wymienionych w przepisie art. 4a powołanej ustawy)”. Swoje stanowisko poparł dodatkowo interpretacją Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 9 kwietnia 2009 r. nr IPPB2/436-40/09-2/MZ oraz przywołanym tam pismem Ministerstwa Finansów Departament Podatków i Opłat z dnia 26 stycznia 2007 r. (znak PL-8341851JB1061PDJC-345).

Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi stwierdził, że w świetle obowiązującego stanu prawnego, stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Trzeba jednak pamiętać, że aby móc skorzystać z dobrodziejstwa braku podatku osoby dokonujące darowizny muszą należeć do grupy osób wymienionych w przepisie art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn. Zgodnie z tym przepisem od podatku zwalnia się nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę.

Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi, Interpretacja Indywidualna z dnia 19 lutego 2014 r. (IPTPB2/436-128/13-4/KK)

Piotr Bryndal