Nowelizacja ustawy o statystyce publicznej

Głównym zadaniem służb statystyki publicznej jest prowadzenie badań statystycznych, w tym zbieranie i gromadzenie różnego rodzaju danych, także danych osobowych. Dane statystyczne zbierane są w różny sposób – poprzez przeprowadzanie ankiet, analizę sprawozdań finansowych przedsiębiorców oraz korzystanie ze źródeł administracyjnych.

4 listopada 2014 r. Rząd przyjął projekt nowelizacji ustawy o statystyce publicznej, który w założeniu ma zapewnić służbom nieodpłatny i terminowy dostęp do danych pochodzących ze źródeł administracyjnych, jak również uaktualnienie i udoskonalenie polskiej regulacji w tym zakresie w taki sposób, aby przystawała do standardów europejskich. Bezpośrednim skutkiem planowanych zmian ma być z kolei zmniejszenie obowiązków informacyjnych przedsiębiorców i obywateli.

Jedną ze zmian jest wprowadzenie nowego katalogu danych osobowych, które będą mogły być przetwarzane w celach statystycznych. W katalogu tym mieścić się będą nawet takie dane, które są kwalifikowane jako "wrażliwe", jak przykładowo wyznanie, rasa, stan zdrowia lub fakt posiadania orzeczenia o stopniu niepełnosprawności. Co do takich danych, wprowadzono jednak wymóg, aby ich uzyskiwanie było dokonywane w sposób szczególny i zgodny z wymogami ochrony danych osobowych.

Zgodnie z nowelizacją, uzyskanie takich informacji jak np. pozostawanie w związku małżeńskim, rozwód czy separacja, migracje ludności, czas pracy, a nawet członkostwo w organizacjach społeczno-politycznych oraz aktywność obywatelska w ich ramach – a zatem dane dotyczące informacji o życiu i sytuacji osób fizycznych – będzie związane z przetwarzaniem danych osobowych w badaniach statystycznych.

Projektodawcy zakładają, że wprowadzenie proponowanych przez nich zmian spowoduje zmniejszenie obowiązków informacyjnych przedsiębiorców nawet o 30 %, ponieważ Główny Urząd Statystyczny będzie częściej korzystał z danych ze źródeł administracyjnych i publicznych rejestrów – zamiast zwracać się o informacje do podmiotu, na który nałożono obowiązek informacyjny, czyli respondenta.

Omówione wyżej zmiany powinny zacząć obowiązywać w ciągu miesiąca od ich ogłoszenia. Wejście w życie kilku pojedynczych przepisów odroczono jednak do początku 2018 r.

Karolina Wąsikowska