Zmiany w Kodeksie Wyborczym

Nowy kodeks wyborczy już obowiązuje!

Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 roku Kodeks Wyborczy, po przejściu kontroli w Trybunale Konstytucyjnym wprowadza kilka ważnych zmian. Należy do nich przed wszystkim zaliczyć:

1. Wprowadzenie jednomandatowych okręgów w wyborach do senatu – oznacza to, iż od tej pory w miejsce okręgów jednomandatowych, z których wybierano od 2 do 4 senatów, kraj zostanie podzielony na 100 takich okręgów, gdzie wyborca odda jeden głos na wybranego kandydata. Zwycięży zatem ten kandydat, na którego w danym okręgu oddano najwięcej ważnych głosów.
2. Głosowanie korespondencyjne dla osób przebywających za granicą – zamiar głosowania w ten sposób wyborca zobowiązany jest zgłosić właściwemu terytorialnie konsulowi, nie później niż 15. dnia przed rozpoczęciem wyborów. Obowiązkiem konsula jest wpisanie wyborcy do właściwego spisu wyborców a także przekazanie kart do głosowania.
3. Głosowanie przez pełnomocnika – skorzystać z tego prawa może jedynie wąskie i ściśle określone grono wyborców o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności oraz osoby, które ukończyły 75 rok życia. W związku z wysokim ryzykiem nadużyć, związanym z możliwością oddania głosu przez pełnomocnika niezgodnego z wolą wyborcy, ustawa stawia wysokie wymagania co do osoby mającej pełnomocnikiem zostać. I tak, musi ona być wpisana do rejestru wyborców w tej samej gminie co pełnomocnik, nie może być członkiem komisji obwodowej ani kandydatem w wyborach. Co więcej, pełnomocnictwa do głosowania udziela się przed wójtem lub pracownikiem urzędu gminy upoważnionym przez wójta, akt pełnomocnictwa sporządza się w miejscu zamieszkania wyborcy a samo pełnomocnictwo jest, pod groźbą kary, bezpłatne i nie może przysporzyć pełnomocnikowi innych korzyści.

Warto również zauważyć, iż Trybunał Konstytucyjny orzekł o niekonstytucyjności trzech rozwiązań zawartych w Kodeksie Wyborczym.  Chodzi tu o możliwość przeprowadzenia dwudniowych wyborów do parlamentu i na urząd Prezydenta RP, zakaz stosowania podczas kampanii wyborczej wielkoformatowych plakatów i haseł wyborczych oraz regulację, zakazującą korzystania z płatnych ogłoszeń wyborczych radiowych i telewizyjnych.

Karol Obrębski