Umorzenie składek ZUS

   Treść przepisów ustawy, która weszła w życie 15 stycznia 2013 roku, umożliwia umorzenie zaległych i niezapłaconych składek do ZUS-u. Zgodnie z jej postanowieniami, przedsiębiorcy którzy nie płacili składek  w okresie od 1 stycznia 1999 r. do 28 lutego 2009 r., będą mogli skorzystać z abolicji, wymagane jest jednak spełnienie przez nich kilku formalności w tym zakresie.

   Przypomnijmy, że ustawa o której mowa jest odpowiedzią na krzywdzącą dla uczciwych przedsiębiorców praktykę stosowną przez ZUS w zakresie nie przestrzegania własnych regulacji. Urzędnicy przez kolejne lata nie kazali płacić składek w związku z zawieszeniem działalności. W 2009 roku ZUS zmienił pogląd w tej sprawie, dokonując interpretacji przepisów treścią której, przedsiębiorcom ponownie zaczęto naliczać składki, również za okres poprzednich 10 lat wraz z odsetkami. Ten stan faktyczny dotyczyła przedsiębiorców prowadzących działalność oraz zatrudnionych na umowę o pracę nakładczą, przez co zbieg tytułów ubezpieczenia obniżał składki ubezpieczeniowe do minimum.

   W związku z powyższym ZUS wyjaśniał, że wydawany przez niego biuletyn nie stanowił źródła prawa, a tym samym brak było podstaw do podejmowania decyzji na jego podstawie. Biorąc jednak pod uwagę skalę błędnych interpretacji przepisów przez przedsiębiorców, dla których ów biuletyn stanowił nierzadko cenną wskazówkę, tłumaczenia takie należy uznać za niewystarczające. Wbrew bowiem stanowisku, na którym ZUS stał przez kilka kolejnych lat okazało się, że obowiązuje minimalny dochód z tytułu pracy nakładczej, a zawieszenie działalności nie jest dopuszczalne. Ustawodawca mając na uwadze interes społeczny oraz interes prywatny dziesiątków tysięcy przedsiębiorców, zdecydował się umorzenie zaległych i niezapłaconych składek do ZUS-u.

   Ustawa abolicyjna obejmie tylko osoby, które w okresie od 1 stycznia 1999 r. do 28 lutego 2009 r.:

1. prowadziły firmę, ale postanowiły ją zawiesić,
2. przeszły na pracę nakładczą (chałupniczą), aby płacić niskie składki.

   Uprawienie do złożenia wniosku o umorzenie zaległości względem ZUS-u będzie przysługiwała osobom, które w okresie od 1 stycznia 1999 r. do 28 lutego 2009 r. podlegały obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu oraz wypadkowemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej. Będą mogli go również złożyć spadkobiercy i osoby trzecie, wobec których ZUS wydał decyzję o przeniesieniu odpowiedzialności za zobowiązania płatnika z tytułu nieopłaconych składek w tym samym okresie.

   W przypadku pozytywnego rozpatrzenia wniosku, umorzeniu ulegną składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe należne za okres od 1 stycznia 1999 r. do 28 lutego 2009 r. za osoby obowiązkowo podlegające tym ubezpieczeniom z tytułu prowadzonej działalności. Dotyczy to również składek na ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz Pracy za okres, za który zostaną umorzone składki na ubezpieczenie społeczne, a także odsetek za zwłokę, opłaty prolongacyjnej i dodatkowej oraz kosztów upomnienia i egzekucyjnych.

   Wydaje się mocno kontrowersyjnym postanowienie o wyłączeniu z abolicji tych przedsiębiorców, którzy nie zalegają ze składkami  w związku z ich uregulowaniem w obawie przez komornikiem bądź wpisem hipotecznym na nieruchomości, zaciągając tym kredyt na spłatę swojego zadłużenia względem ZUS-u. Ta grupa przedsiębiorców nie może liczyć na to, że odzyskają swoje pieniądze.

Łukasz Więckowicz