Polubowne rozwiązywanie sporów pomiędzy konsumentami a przedsiębiorcami.

Każdy z nas był przynajmniej raz w sytuacji, kiedy po zakupie danego produktu okazał się on wadliwy, a wina za wadliwy towar leżała ewidentnie po stronie producenta lub przedsiębiorcy, który nam go sprzedał. Również w przypadku niezadowolenia z wykonanej przez przedsiębiorcę usługi nie jeden konsument zastanawiał się co w takiej sytuacji zrobić. Pojawia się złość i rozczarowanie oraz chęć dochodzenia swoich praw przed sądem. Po chwili zastanowienia jednak przeważająca większość konsumentów rezygnuje z dochodzenia swoich praw z powodu braku czasu na uczestnictwo w długim postępowaniu, nieświadomości co do sposobu zainicjowania postępowania oraz przede wszystkim wiążących się z tym kosztów. Czy jednak w każdym przypadku warto od razu składać pozew do sądu?

Wielu konsumentów nie ma świadomości, że istnieje możliwość rozwiązania ich sporów z przedsiębiorcami w sposób polubowny. W Polsce przy Inspekcji Handlowej działa 16 stałych polubownych sądów konsumenckich. Większość rozpatrywanych przez nich spraw dotyczy braku lub zwłoki w dostarczeniu zamówionego przez konsumenta produktu, niewykonania lub nienależytego wykonania usługi, odstąpienia od umowy czy też odszkodowania.

Złożenie wniosku o rozpatrzenie sprawy przez polubowny sąd konsumencki jest bezpłatne. Wniosek może zostać złożony przez konsumenta, przedsiębiorcę oraz rzecznika konsumentów. We wniosku można dokładnie określić swoje żądanie np. odstąpienia od umowy, wymiany produktu czy jego naprawienia. Warunkiem koniecznym do rozpoznania sprawy przez sąd polubowny jest zgoda obu stron, czyli zarówno konsumenta jak i przedsiębiorcy. Po wyrażeniu zgody sprawa jest rozpoznawana przez arbitrów, których głównym zadaniem jest nakłanianie stron do zawarcia porozumienia. Postępowanie polubowne cechuje się przede wszystkim uproszczonymi procedurami, niskimi opłatami i krótkimi terminami. Sprawy zakańczane ugodą są zwykle rozpatrywane nie dłużej niż 14 dni. Podczas przeprowadzonej rozprawy arbitrzy biorą pod uwagę wszelkie dowody dostarczone przez strony na poparcie swoich twierdzeń, takie jak dokument zakupu towaru, protokół reklamacyjny czy też sporządzona opinia rzeczoznawcy. Podczas rozprawy strony mogą zostać przesłuchane, a w razie potrzeby zostaje przeprowadzony dowód z opinii biegłych. Należy pamiętać, że w przypadku przeprowadzenia dowodów, z którymi wiążą się określone wydatki, strona, która zgłosiła wniosek o przeprowadzenie takiego dowodu będzie zobowiązana do zapłaty zaliczki  na pokrycie wydatków związanych z przeprowadzeniem takiej czynności.

Postępowanie toczące się przed sądem polubownym może zakończyć się albo poprzez zawarcie ugody między stronami sporu, albo w przypadku jej braku, wyrokiem. Zarówno ugoda zawarta przed sądem konsumenckim, jak i również wydany wyrok, mają moc wyroku sądu powszechnego.

Katarzyna Basista