Twoja firma - cz. IV - spółka partnerska

Chcesz założyć własny biznes. Masz już pomysł. Wiesz, czym i jak będziesz handlował lub jakie usługi świadczył. Nie zapominaj jednak o pewnej bardzo ważnej kwestii, którą większość spycha na dalszy plan lub podejmuje co do niej pochopną decyzję. Chodzi tutaj o decyzję dotyczącą wyboru formy prawnej w jakiej będziesz prowadził swoją działalność gospodarczą, a więc decyzję, która znacznie ułatwi lub bardzo utrudni prowadzenie Twoich przyszłych interesów.  Jak zatem wybrać odpowiednią dla Ciebie formę prawną i założyć własną firmę, spółkę jawną lub z ograniczoną odpowiedzialnością? Jak są plusy i minusy jednoosobowej działalności gospodarczej, spółki cywilnej i spółek kodeksu handlowego?  W tym i kolejnych artykułach, poświęconych każdej z dopuszczalnych w Polsce form prowadzenia działalności, postaram się odpowiedzieć nie tylko na powyższe pytania, ale i przybliżyć prawa i obowiązki związane z danym wyborem.

                Omawiając spółkę partnerską, należy już na wstępie podkreślić, iż ta forma prowadzenia działalności dostępna jest wyłącznie dla osób wykonujących tzw. wolne zawody, które wymagają doświadczenia i wysokich kwalifikacji fachowych. Założyć spółkę partnerską, która jest osobową spółką handlową i prowadzi działalność gospodarczą (a więc jest „przedsiębiorcą”) mogą więc wyłącznie osoby fizyczne wykonujące zawód:  adwokata, aptekarza, architekta, inżyniera budownictwa, biegłego rewidenta, brokera ubezpieczeniowego, doradcy podatkowego, maklera papierów wartościowych, doradcy inwestycyjnego, księgowego, lekarza, lekarza dentysty, lekarza weterynarii, notariusza, pielęgniarki, położnej, radcy prawnego, rzecznika patentowego, rzeczoznawcy majątkowego i tłumacza przysięgłego.

                W związku z faktem, iż coraz częściej  orzekane są wysokie odszkodowania za szkodę wyrządzoną klientowi przez lekarza czy adwokata, podstawową i najważniejszą zaletą spółki partnerskiej jest ograniczenie ryzyka związanego z wykonywaniem danego zawodu w ramach spółki. Obowiązuje w niej bowiem podstawowa zasada, iż za „błąd w sztuce” popełniony przez jednego z partnerów, pozostali partnerzy danej spółki nie ponoszą odpowiedzialności. Oznacza to w konsekwencji, iż za zobowiązania spółki powstałe w wyniku działalności jednego z partnerów, odpowiada tylko sama spółka oraz partner, który dopuścił się błędu.

                Warto zaznaczyć, iż spółka partnerska jest odrębnym od wspólników podmiotem prawa, co oznacza, że może ona we własnym imieniu nabywać prawa, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozwana. Jej firma powinna zawierać nazwisko co najmniej jednego z partnerów, dodatkowe oznaczenie „i partner”, „i partnerzy” lub „spółka partnerska” oraz określenie wykonywanego przez spółkę wolnego zawodu, np. Nowak, Kowalski – Adwokaci spółka partnerska. Takie jednoznaczne określenie profilu spółki w jej nazwie, należy również uznać za jej zaletę.

Spółka ta  powstaje z chwilą wpisu do rejestru przedsiębiorców, a jej umowa powinna zostać zawarta w formie aktu notarialnego. Niedochowanie tej formy powoduje nieważność umowy. Skoro mowa o umowie spółki, to powinna ona zawierać: określenie wykonywanego przez wspólników wolnego zawodu, przedmiot działalności spółki, nazwiska i imiona partnerów, firmę i siedzibę spółki, czas jej trwania oraz określenie wnoszonych przez partnerów wkładów i ich wartość.

Jeśli chodzi o prowadzenie spraw spółki, to o ile umowa nie stanowi inaczej, podlega ono takim samym regułom jak spółka jawna. W przypadku jednak dużej liczby partnerów czy znaczącego majątku spółki, które mogłyby utrudniać prowadzenie jej spraw na powyższych zasadach, Kodeks spółek handlowych przewiduje możliwość powołania zarządu spółki partnerskiej, jako formalnego organu uprawnionego i zobowiązanego do prowadzenia spraw spółki i jej reprezentowania. Partnerzy mogą więc w umowie spółki ustanowić zarząd na cały czas funkcjonowania spółki lub jedynie przewidzieć możliwość jego ustanowienia w przyszłości. Takie rozwiązanie nosi nazwę „następczego ustanowienia zarządu”. Należy tutaj podkreślić, iż do zarządu spółki partnerskiej stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, a partnerzy zostają wyłączeni od prowadzenia spraw spółki. 

Rozwiązanie spółki partnerskiej powodują:

1. przyczyny przewidziane w umowie spółki

2. jednomyślna uchwała wszystkich partnerów

3. ogłoszenie upadłości spółki

4. utrata przez wszystkich partnerów prawa do wykonywania wolnego zawodu

5. prawomocne orzeczenie sądu.

Dodać należy, iż w przypadku gdy w spółce pozostaje jeden partner lub gdy tylko jeden partner posiada uprawnienia do wykonywania wolnego zawodu, spółka ulega rozwiązaniu najpóźniej z upływem roku od dnia zaistnienia któregokolwiek z tych zdarzeń. Czas ten, pozwala nie tylko na zakończenie bieżących spraw spółki, ale także na ewentualne poszukiwanie nowego partnera, które pozwoli na utrzymanie spółki.

                W związku z powyższym, do zalet spółki partnerskiej zaliczamy przede wszystkim ograniczenie odpowiedzialności za zobowiązania powstałe w wyniku działalności innego partnera, jednoznaczne określenie przedmiotu działalności spółki w jej nazwie, brak określonych wymagań kapitałowych oraz możliwość ujawnienia w nazwie firmy nazwiska tylko jednego wspólnika. Za wady natomiast, uznać należy konieczność sporządzenia umowy spółki w formie aktu notarialnego, oraz – co oczywiste – fakt, iż spółka partnerska może działać wyłącznie w zakresie wolnego zawodu wykonywanego przez jej partnerów.

Karol Obrębski – prawnik Internetowego Serwisu Prawnego PrawoDlaKazdego.pl (www.prawodlakazdego.pl) zajmującego się stałą obsługą prawną osób fizycznych i prawnych, egzekucją wierzytelności oraz sporządzaniem opinii prawnych, dokumentów oraz pism procesowych.