Unia Europejska grozi palcem Chorwacji w sprawie ENA.

Dwa miesiące od wejścia Chorwacji do grupy państw Unii Europejskiej pojawiły się pierwsze tarcia na linii Bruksela – Zagrzeb. Komisarz sprawiedliwości Viviane Reding wskazał, że przyjęcie tuż przed akcesją ustawy sprzecznej z zasadami Europejskiego Nakazu Aresztowania jest w ocenie UE powodem do rozczarowania. W poniedziałek 26 sierpnia rzeczniczka unijnej komisarz sprawiedliwości Mina Andreeva wydała komunikat w Brukseli zgodnie z treścią którego Chorwacja nie udzieliła w wyznaczonym terminie odpowiedzi na list Komisji Europejskiej, zwracający uwagę na brak zgodności nowych chorwackich przepisów o ekstradycji z decyzją ramową UE o Europejskim Nakazie Aresztowania.

Ustawa przyjęta przez chorwacki parlament przesądza o tym, że Europejskim Nakazem Aresztowania nie można ścigać podejrzanych o przestępstwa popełnione przed r. 2002. Kwestionowane przez KE przepisy Chorwacja przyjęła na trzy dni przed wstąpieniem do Unii Europejskiej, co przypomnijmy, nastąpiło 1 lipca tego roku. Stąd też - jak zauważyła Andreeva - komisarz Reding zarzuca rządowi w Zagrzebiu, że "zawiódł zaufanie krajów UE, które ratyfikowały traktat akcesyjny Chorwacji".

"To nie jest dla nas błaha sprawa, bo mamy do czynienia z poważnym naruszeniem unijnego prawa w dziedzinie europejskiej współpracy sądowej. Dlatego na posiedzeniu Komisji Europejskiej w przyszłym tygodniu komisarz Viviane Reding poruszy ten temat, w tym także sprawę możliwych działań na podstawie artykułu 39. traktatu akcesyjnego Chorwacji" - powiedziała Andreeva.

Traktat akcesyjny, którego stronami są UE oraz Chorwacja wyraźnie stanowi o tym, że w przypadku  poważnego naruszenia przez Chorwację unijnego prawa mogą być zastosowane wobec niej "odpowiednie środki". Wśród tych środków wymienia się m.in. zawieszenie unijnych funduszy dla tego kraju. Jednocześnie praktyka taka pozwala na "dostarczanie amunicji" tym, którzy uważają, że Chorwacja nie jest gotowa do przystąpienia do strefy Schengen. Chorwacja mogłaby też zostać objęta specjalnym mechanizmem raportowania, tak jak Rumunia i Bułgaria, które mają problemy z wdrażaniem reform w niektórych dziedzinach.

W odpowiedzi premier Chorwacji Zoran Milanović wytknął UE, że Chorwacja jest dyskryminowana, bo wymagania w omawianym zakresie wobec innych krajów UE są o wiele mniejsze. Milanović uzasadnił również, że celem ustawy ma być ochrona przed ekstradycją do innych krajów obywateli chorwackich w związku z przestępstwami popełnionymi podczas wojen bałkańskich w latach 90.

Rzeczniczka komisarz Reding podkreśliła w poniedziałek, że w toku prowadzonych negocjacji akcesyjnych z UE Chorwacja nie zwróciła się o ewentualne wyłączenia dotyczące stosowania Europejskiego Nakazu Aresztowania, ani też nie prosiła o okres przejściowy. To z kolei decyduje to tym, że brak podstaw do specjalnego traktowania Chorwacji.  Według pani rzecznik "stare" kraje UE, które uczestniczyły w negocjacjach na temat wprowadzenia ENA w 2002 r., mogły zgłosić zastrzeżenia, że ENA nie będzie stosowany w przypadku przestępstw popełnionych przed 2002 r.

Łukasz Więckowicz