MF planuje zaostrzenie przepisów dot. parabanków.

Ministerstwo Finansów pracuje nad projektem nowelizacji Prawa bankowego i Ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym. Celem planowanych zmian ma być zwiększenie ochrony klientów (zwłaszcza konsumentów) firm pożyczkowych niepodlegających nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego.

Nowym postulatem w tym zakresie jest m. in. to, że aby prowadzić działalność polegającą na udzielaniu pożyczek i kredytów ze środków własnych, konieczne będzie prowadzenie firmy pod postacią spółki kapitałowej, a przede wszystkim posiadanie określonego minimalnego kapitału w wysokości 200 tys. złotych. Warto wskazać, że kapitał ten nie będzie mógł pochodzić z pożyczki, kredytu, emisji obligacji czy źródeł nieudokumentowanych, a osoby sprawujące kierownicze funkcje takiej spółki nie będą mogły być karane za określone kategorie przestępstw.

Zwiększone zostaną także uprawnienia KNF, która będzie mogła żądać określonych informacji od firm pożyczkowych podejrzanych o przyjmowanie środków finansowych w celu obciążania ich ryzykiem (co stanowi prowadzenie działalności bankowej bez zezwolenia), za co dodatkowo ma zostać podwyższona sankcja karna. Obecnie art. 171 prawa bankowego przewiduje za taką działalność karę grzywny do 5 mln złotych oraz karę pozbawienia wolności do lat trzech. Ponadto, KNF będzie uprawniona do udostępnienia informacji stanowiących tajemnicę zawodową firmy przy okazji kierowania zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa do prokuratury. Ma zostać określony także sposób wymiany informacji między bankami a instytucjami parabankowymi w zakresie udzielonych kredytów konsumenckich, jak również wskazane zostaną zasady dostępu do tych informacji.

W projekcie postuluje się też określenie maksymalnej wysokości odsetek za opóźnienie w  spłacie, które obejmowały by również opłaty związane z windykacją i miałaby wynosić najwyżej sześciokrotność stopy kredytu lombardowego NBP, wynoszącej dzisiaj 4% - z czego wynika, że maksymalne odsetki zostałyby ustalone na 24%. Ukrócono by tym samym możliwość uzyskiwania przychodów z opłat narzucanych na klientów przez firmy pożyczkowe w toku windykacji należności. Taki proceder może stanowić spore źródło dochodów dla firm pożyczkowych, ale jednocześnie zmniejsza tym samym wypłacalność klienta.

Dodatkowym ograniczeniem, jakie proponuje projekt zmian, jest ustalenie, że suma kosztów poza odsetkowych kredytu konsumenckiego nie będzie mogła przekroczyć 25% całkowitej kwoty kredytu konsumenckiego, a w stosunku rocznym – 30% kwoty całkowitej. Istotnym jest również postulat, aby całkowity koszt kredytu z wyłączeniem odsetek nie mógł przekroczyć całkowitej kwoty kredytu, co miałoby uchronić konsumentów przed nadmiernymi kosztami kredytów długoterminowych.

Jeśli powyższe zmiany zostaną wprowadzone, końcowym efektem będzie obniżenie kosztów pożyczek i kredytów konsumenckich, udzielanych przez firmy pożyczkowe. Jak prognozuje Ministerstwo Finansów - "projektowane regulacje przyniosą pozytywny efekt zarówno dla konsumentów, jak też dla branży pożyczkowej. Konsument będzie lepiej chroniony poprzez wyeliminowanie stosowanych przez przedsiębiorców praktyk związanych z pobieraniem nadmiernych, nieuzasadnionych opłat związanych z udzieleniem i obsługą pożyczki".

Karolina Wąsikowska