Nowe przepisy dot. tzw. "janosikowego"

Od dnia 14 listopada br. obowiązują przepisy nowelizujące ustawę z dnia 23 października 2014 r. o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, które są odpowiedzią na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 4 marca 2014 r. uznający za niezgodny z ustawą zasadniczą mechanizm obliczania wysokości wpłat województw do budżetu państwa oraz zasady podziału części regionalnej subwencji ogólnej dla województw (K 13/2011).

„Janosikowym” nazywana jest wpłata do budżetu państwa dokonywana na podstawie ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz.U. z 2003 r. nr 203 poz. 1966 ze zm.). Jej wysokość jest uzależniona od dochodów podatkowych danej jednostki samorządu terytorialnego sprzed dwóch lat w stosunku do bieżącego roku budżetowego. Obecnie ustawodawca określił, że województwa będą wpłacały z tego tytułu do budżetu państwa nie więcej niż 35% dochodów podatkowych.

Nowelizacja podnosi próg dochodu powyżej którego województwa będą musiały dokonywać wpłat do budżetu państwa na rzecz innych regionów. Poprzednie przepisy stanowiły, że próg ten wynosi 110% średnich dochodów podatkowych województw, teraz próg został podwyższony do 125%. Ponadto, jeżeli w przypadku słabszej koniunktury gospodarczej wpływy płatnika janosikowego z podatków spadną o więcej niż 10% w stosunku do poprzedniego rocznego okresu, wtedy wpłaci on o 10% mniejszą kwotę do budżetu.

W zamian zapewniono województwom w roku 2015 subwencje na budowę, remonty i utrzymanie dróg wojewódzkich. Na ten cel ustanowiono specjalna rezerwę w wysokości 268 000 tys. zł.

Kwestie związane z „janosikowym” są bezustannie przedmiotem spraw w wojewódzkich sądach administracyjnych. Pod koniec września br.  Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił cztery decyzje ministra finansów, które zobowiązywały województwo mazowieckie do zapłaty czterech ostatnich miesięcznych rat „janosikowego” za 2013 r. Poza tym w sejmie są już dwie kolejne inicjatywy ustawodawcze traktujące o janosikowym – poselski oraz rządowy.

Patryk Hatak