Nowe zasady etykietowania żywności (c.d.)

13 grudnia 2014 r. weszło w życie rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności. Akt ten uchylił jednocześnie dyrektywę Komisji 87/250/EWG, dyrektywę Rady 90/496/EWG, dyrektywę Komisji 1999/10/WE, dyrektywę 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, dyrektywy Komisji 2002/67/WE i 2008/5/WE oraz rozporządzenie Komisji (WE) nr 608/2004. Zmienione zostały przy tym rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1924/2006 i (WE) nr 1925/2006.

Celem wprowadzenia omawianej regulacji jest zwiększenie przejrzystości informacji umieszczanych na etykietach produktów spożywczych, tak by nie wprowadzały one w błąd ani niczego nie zatajały.

Wprowadzono obowiązkowe informacje, jakie muszą być zamieszczane na opakowaniu, takie jak np. nazwa identyfikująca produkt. Co ważne, nie chodzi o nazwę, jaką nadał producent, ale o nazwę, która ma wskazywać konsumentowi, czym ten produkt jest. Dodatkowo, jeśli w składzie danego produktu występują składniki, których konsument może nie oczekiwać (np. wyrób czekoladopodobny zamiast czekolady), nazwa produktu będzie musiała to uwzględniać.

Oprócz nazwy, etykieta koniecznie musi zawierać zupełny wykaz składników – także z uwzględnieniem alergenów i różnego typu dodatków. Jeśli w składzie występuje jakiś alergen, nie wystarczy jednak samo jego wymienienie, ale należy go wyróżnić, przykładowo kolorem. Jeśli natomiast dany produkt sprzedawany jest bez opakowania, jak np. produkty na wagę, dalej nie zwalnia to producenta ze wskazania informacji o alergenach, wówczas bowiem informację taką powinna zawierać wywieszka oznaczająca produkt i jego cenę.

Na opakowaniu obowiązkowo powinno się zamieścić także masę produktu netto, datę przydatności, jak również warunki, w jakich produkt powinno się przechowywać. Etykieta powinna też wskazywać dane identyfikujące producenta. Jeśli mamy do czynienia z mrożonym mięsem lub rybą, etykieta powinna wskazywać ponadto na datę zamrożenia.

Zapobiegać wprowadzeniu konsumenta w błąd ma też zamieszczanie na opakowaniu nazwy kraju pochodzenia w przypadku, jeśli grafika etykiety sugerowałaby pochodzenie produktu z innego kraju niż w rzeczywistości. Konsument będzie także musiał zostać poinformowany, jeśli zawartość wody w surowym mięsie i rybach będzie wynosić więcej niż 5% masy. To samo dotyczy, gdy do mięsa lub ryby dodano inne białko zwierzęce – a informacja o tym powinna być dodatkowo uwzględniana nie tylko w składzie, ale już w nazwie produktu.

Warto jednak zwrócić uwagę, że nawet jeśli producenci będą przestrzegać wymogów dotyczących informacji widniejących na etykietach, to cel w postaci szeroko pojętej ochrony konsumenta i tak nie będzie zrealizowany, jeśli nie zapewnimy czytelności wskazanych informacji. Dlatego także rozporządzenie wprowadza wymóg minimalnej czcionki dla informacji zamieszczanych na etykietach produktów spożywczych. Czcionka nie może mieć mniej niż 1,2 mm, chyba, że opakowanie produktu jest bardzo małe – wówczas wyjątkowo czcionka może wynosić 0,9 mm. 

Karolina Wąsikowska