Szukasz Porady?
Stała obsługa firm
Kancelaria w galerii
Projekt ustawy o rzeczach znalezionych
W marcu 2004 r. zapadł wyrok Trybunału Konstytucyjnego, w którym orzeczono niezgodność z Konstytucją m.in. przepisów dotyczących rzeczy znalezionych uregulowanych w dekrecie z 1954 r. o likwidacji niepodjętych depozytów i nieodebranych rzeczy oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 marca 1971 r. w sprawie orzekania o przejściu depozytów na własność Państwa (sygn. akt: K 22/2003). Niekonstytucyjne przepisy uchylono, wskazując że powyższe kwestie powinny być uregulowane w akcie o randze ustawy, jednak do tej pory ustawodawca nie wprowadził przepisów, które zapełniłyby powstałą w ten sposób lukę.
Z początkiem 2014 r. rząd przygotował wreszcie projekt ustawy o rzeczach znalezionych, której pierwsze czytanie w Sejmie odbyło się 5 lutego. Następnie projekt trafił do Komisji Kultury i Środków Przekazu oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. Podczas analizy projektu zasięgnięto także opinii Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach. 27 listopada 2014 r. w przekazanym Sejmowi sprawozdaniu, Komisje wypowiedziały się na temat projektu, który 16 grudnia był przedmiotem drugiego czytania w Sejmie.
Projekt stanowi, że określenie szczegółowych zasad dotyczących sposobu przyjmowania rzeczy znalezionych, ich przechowywania, zabezpieczania i postępowania z nimi, a także ustalenie procedury poszukiwania osób uprawnionych do odbioru znalezionych rzeczy – należeć ma do zadań starosty.
Jeśli chodzi o sposób postępowania w przypadku znalezienia, projekt reguluje to w ten sposób, że znalazca rzeczy, pieniędzy lub papierów wartościowych będzie obowiązany do ich oddania, jeśli wartość "znaleziska" przekroczy 50,00 zł. Wówczas konieczne będzie także publiczne ogłoszenie o znalezieniu rzeczy. Jeśli nie będzie możliwe doręczenie właścicielowi wezwania do odbioru, starosta będzie obowiązany do upublicznienia owego wezwania w swojej siedzibie i to przez co najmniej 1 rok od znalezienia. W przypadku, gdy wartość znalezionej rzeczy (pieniędzy lub papierów wartościowych) będzie wyższa niż 5.000,00 zł, starosta będzie musiał dodatkowo ogłosić o znalezieniu w Biuletynie Informacji Publicznej i w prasie. Co jednak jeśli nikt się po rzecz nie zgłosi? Wtedy, jeśli zguba nie zostanie odebrana w ciągu 1 roku od doręczenia wezwania do odbioru rzeczy właścicielowi, rzecz taka staje się z mocy prawa własnością znalazcy. W sytuacji, kiedy doręczenie wezwania do odbioru nie było możliwe, skutek ten następuje po 2 latach od znalezienia.
W stosunku do niektórych rzeczy projekt jednak przewiduje odstępstwo od zasad postępowania wskazanych powyżej. I tak, w przypadku znalezienia rzeczy, której posiadanie wymaga zezwolenia, rzecz powinna być niezwłocznie zwrócona na Policję. Jeśli chodzi o rzeczy znalezione w publicznych środkach komunikacji i budynkach - rzecz znalezioną powinno się oddać przewoźnikowi lub zarządcy budynku. Jeżeli natomiast znajdziemy rzecz stanowiącą ekwipunek, sprzęt lub dokument wojskowy – powinniśmy oddać je staroście, ale ten obowiązany jest przekazać je okolicznej jednostce Żandarmerii Wojskowej.
Projekt obejmuje także kwestie związane z utratą rzeczy kwalifikowanych jako "dobra kultury". Aby przeciwdziałać nielegalnemu obrotowi zabytkami planuje się utworzenie krajowego rejestru utraconych dóbr kultury. Jego prowadzenie należeć ma do zadań Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Jeśli dany zabytek zostanie utracony np. poprzez kradzież, musi zostać ujawniony w rejestrze, co uniemożliwi jego zgodne z prawem nabycie.
Projekt nie pomija także utartego zwyczaju żądania przez znalazcę od właściciela rzeczy tzw. "znaleźnego". Jego wysokość określona jest w projekcie jako 10% wartości rzeczy, jednak samo żądanie uzależnione jest od zgłoszenia go najpóźniej przy wydaniu rzeczy właścicielowi. Niedopuszczalne jest zatem żądanie go już po oddaniu zguby.
Karolina Wąsikowska
Szukasz porady prawnej?
Chcesz zlecić naszym prawnikom przygotowanie pisma lub prowadzenie sprawy?
Zobacz, jak wygląda nasza "Modelowa opinia prawna" i skorzystaj z formularza poniżej - wycena pytania zawsze jest bezpłatna.
Pracownicy PrawoDlaKazdego.pl pozostają do dyspozycji także w naszej Kancelarii, znajdującej się w Krakowie przy ulicy Lea 202A. Zadzwoń pod numer 609-709-999 i umów się na rozmowę z prawnikiem - zapraszamy na spotkanie.