Przepisy o przeszukaniu osób zaskarżone do TK.

Do Trybunału Konstytucyjnego wpłynęła skarga na niezgodność z Konstytucją RP przepisów dotyczących przeszukania osób, zamieszczonych aż w szesnastu ustawach. Autorką skargi jest Rzecznik Praw Obywatelskich, której podstawowym zarzutem jest brak ustalenia ustawowej granicy dla ingerencji organów władzy publicznej w integralność i nietykalność człowieka.

Zdaniem Rzecznik przepisy regulujące te kwestie są nieprecyzyjne, i o ile wprowadzają do ustaw pojęcia "przeszukania" osoby lub "kontroli osobistej", o tyle na tym wprowadzeniu poprzestają, nie formułując odpowiednich definicji w tym przedmiocie. Brak odpowiednich definicji, do których można sie odnieść, implikuje zaś niemożność ustalenia zakresu pojęć związanych z przeszukaniem. Kolejnym zarzutem jest również to, że jeśli definicje takowe zostały już ustanownione, to nastąpiło to na poziomie rozporządzeń, a nie ustawy. Stanowi to istotne naruszenie, ze względu na fakt, że kwestia określenia granic ingerencji Państwa w prawa i wolności obywatela może odbywać się tylko na poziomie ustawowym. W rozporządzeniach mogą być określone jedynie kwestie porządkowe związane z przeprowadzaniem kontroli osobistej lub przeszukania. W skardze wskazano, iż obecna regulacja, ograniczająca sie do dopuszczenia możliwości dokonania przeszukania i określenia przypadków, w jakich będzie to możliwe, nie wskazująca jednak sposobu, w jaki ta czynność ma być dokonana -   jest niewystarczająca dla spełnienia standardów konstytucyjnych. Istotną kwestią jest także wadliwe, zdaniem Rzecznik, uregulowanie (jeśli w ogóle) możliwości zaskarżenia czynności przeszukania i kontroli. Obywatelowi służy na takie czynności jedynie zażalenie, i w dodatku ograniczone do sposobu ich przeprowadzenia, a co tym bardziej rażące - z pominięciem możliwości zaskarżenia w wypadkach, gdy czynność była dokonana nielegalnie lub bezzasadnie.

Jako, że celem skargi Rzecznika nie było uchylenie zaskarżonych regulacji, a doprowadzenie do dokonywania czynności przeszukania i kontroli zgodnie z prawem, a także z poszanowaniem konstytucyjnych zasad, praw i wolności – Rzecznik wniosła wniosek, aby w wypadku uwzględnienia skargi, obowiązywanie odroczono o rok, aby można było wprowadzić w życie nowe przepisy w tym zakresie. Wszystko wskazuje więc na to, iż w wypadku uwzględnienia skargi, będziemy mieli kolejną nowelizację, póki co jednak, czekamy na wyrok.

Karolina Wąsikowska