Szukasz Porady?
Stała obsługa firm
Kancelaria w galerii
TK: postępowanie przed konsulem prowadzone jest wg niekonstytucyjnych przepisów.
Tryb postępowania przed konsulem reguluje obecnie zarządzenie Ministra spraw zagranicznych z dnia 4 listopada 1985 r. w sprawie szczegółowego trybu postępowania przed konsulem. Przepis art. 31 ust. 1 ustawy o funkcjach konsulów upoważnia co prawda Ministra spraw zagranicznych do uregulowania tych kwestii w drodze rozporządzenia, jednak do tej pory nie zostało wydane. Z tego powodu moc zachowało wspomniane zarządzenie z 1985 r, które obowiązani jesteśmy stosować. Taka sytuacja wzbudziła niepokój Rzecznika Praw Obywatelskich, który skierował do Trybunału Konstytucyjnego skargę o stwierdzenie niezgodności z Konstytucją zarówno przepisu art. 31 ust. 1 ustawy o funkcjach konsulów, jak i zarządzenia o trybie postępowania przed konsulem.
28 października TK wypowiedział się w tej kwestii, wyrokiem (sygn. akt K 8/2014) stwierdzając niekonstytucyjność zaskarżonych przepisów. Delegacja ustawowa do wydania rozporządzenia z ustawy o funkcjach konsulów zdaniem TK narusza przepis art. 92 ust. 1 Konstytucji RP, zgodnie z którym "rozporządzenia są wydawane przez organy wskazane w Konstytucji, na podstawie szczegółowego upoważnienia zawartego w ustawie i w celu jej wykonania. Upoważnienie powinno określać organ właściwy do wydania rozporządzenia i zakres spraw przekazanych do uregulowania oraz wytyczne dotyczące treści aktu". Rozporządzenie ze swej istoty jest aktem wydawanym na podstawie ustawy i w celu jej wykonania. Naruszenie tego przepisu polega zaś na tym, że upoważnienie z art. 31 ust. 1 ustawy o funkcjach konsulów pozostawia do regulacji w formie rozporządzenia całość postępowania przed konsulem, podczas gdy materia ta powinna zostać uregulowana w ustawie. Postępowanie przed konsulem należy do władczych form działania administracji publicznej, która w dodatku może istotnie wpływać na prawa, obowiązki i wolności obywateli. Niezgodność z ustawą zasadniczą zarządzenia z 1985 r. wynika z kolei z tego, że zarządzenie wiązać może na mocy art. 93 ust. 1 i 2 Konstytucji jednostki organizacyjnie podległe organowi wydającemu te akty, mając charakter wewnętrzny. Nie może natomiast stanowić podstawy decyzji wobec obywateli, osób prawnych oraz innych podmiotów. Obowiązujące obecnie zarządzenie jest natomiast podstawą prawną do wydawania przez konsula decyzji administracyjnych, co według TK jest niedopuszczalne i rodzi konieczność podjęcia odpowiednich kroków w tym zakresie.
Niezgodne z Konstytucją przepisy zostaną uchylone, jednak utratę ich mocy obowiązującej Trybunał odroczył o 12 miesięcy w celu dostosowania ich do wymagań konstytucyjnych i zapewnienia ciągłości trwających już postępowań przed konsulem. Wydłużenie okresu obowiązywania niekonstytucyjnych przepisów podyktowane jest także tym, iż obecnie trwają prace nad nową ustawą Prawo konsularne, które powinno już uwzględniać omawiany wyrok TK.
Karolina Wąsikowska
Szukasz porady prawnej?
Chcesz zlecić naszym prawnikom przygotowanie pisma lub prowadzenie sprawy?
Zobacz, jak wygląda nasza "Modelowa opinia prawna" i skorzystaj z formularza poniżej - wycena pytania zawsze jest bezpłatna.
Pracownicy PrawoDlaKazdego.pl pozostają do dyspozycji także w naszej Kancelarii, znajdującej się w Krakowie przy ulicy Lea 202A. Zadzwoń pod numer 609-709-999 i umów się na rozmowę z prawnikiem - zapraszamy na spotkanie.