UOKIK: nie można zaprzestać dostarczenia wody!

UOKIK przeprowadził z urzędu postępowanie antymonopolowe w związku z podejrzeniem nadużywania przez Gminę Radzionków pozycji dominującej na lokalnym rynku zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków.

W toku postepowania okazało się, że od 2006 roku w Radzionkowie mieszkańcy podpisywali umowy na dostawę wody i odbiór ścieków zawierające niedozwolone postanowienia. Samorząd przewidywał  rozwiązanie umowy przez każdą ze stron z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia bez podania przyczyny.

UOKIK zwrócił uwagę, że zgodnie z literą prawa, dostawca wody nie może zaprzestać świadczenia usług dlatego, że woda jest specyficznym dobrem. Jedynie w sytuacjach wyjątkowych, takich jak w szczególności nielegalny pobór wody, czy nieprawidłowo wykonane przyłącze można zaprzestać dostawy. Tym samym UOKiK uznał, że Gmina narzucała odbiorcom usług uciążliwe i przynoszące jej,  jako przedsiębiorcy, nieuzasadnione korzyści warunki umów o zaopatrzenie w wodę, poprzez posługiwanie się w ich treści postanowieniem: „Przedsiębiorstwo ponosi odpowiedzialność za szkody powstałe w związku z wstrzymaniem lub ograniczeniem świadczenia usług, chyba, że nie ponosi winy”.

Gmina uznała też jednostronnie, że odbiorcy wody korzystający z niej w czasie budowy nie podlegają ochronie przewidzianej przez przepisy szczególne. Mieli nie mieć zatem m.in. gwarancji ciągłości w dostawie wody.

Prezes UOKIK stwierdziła, że właściwości i parametry wody na cele budowy nie różnią się od tych określonych dla gospodarstw domowych. Tym samym rozróżnienie stosowane przez gminę było przede wszystkim niekorzystne dla grupy odbiorców, a nadto niezgodne z przepisami antymonopolowymi.  UOKIK uznał, że gmina naruszała przepisy w drodze narzucania odbiorcom usług uciążliwych i przynoszących jej nieuzasadnione korzyści warunków umów o zaopatrzenie w wodę na czas budowy poprzez stosowanie niedozwolonej klauzuli o treści:  „Ze względu na cel, w jakim dostarczana będzie woda do nieruchomości, nie znajduje do niniejszej umowy zastosowania ustawa o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków z dnia 7 czerwca 2001 roku z późn. zm.” za niedozwoloną.

Pomimo, że urząd uznał, że gmina złamała prawo, stosując zarówno praktyki ograniczające konkurencję, jak i naruszające zbiorowe interesy konsumentów, gmina uniknęła kary finansowej, ponieważ dobrowolnie zobowiązała się do zaprzestania praktyk ograniczających konkurencję oraz naruszających zbiorowe interesy konsumentów.

(Decyzja z 5 sierpnia 2013 r., RKT-411-02/13/MZ)

Piotr Bryndal