Ustawa o ochronie świadków.

Zgodnie z regulacją art. 177 § 1 Kodeksu postępowania karnego, "każda osoba wezwana w charakterze świadka ma obowiązek stawić się i złożyć zeznania". Jeśli jednak sprawa jest, ogólnie rzecz ujmując "poważna", świadkowie często mają poważne obawy w związku z obowiązkiem świadczenia – chociażby przez wzgląd na swoje bezpieczeństwo. Aby zniwelować to zjawisko, sejm uchwalił ustawę o ochronie świadków.

Ustawa nastawiona jest w głównej mierze na ochronę udzielaną świadkowi lub pokrzywdzonemu na czas toczącego się procesu. W najprostszej postaci, ochrona ta polegać będzie przykładowo na asyście funkcjonariuszy policji podczas dokonywania przez chronionego czynności procesowych. Asysta ta ulegnie rozszerzeniu także poza czas procesu, czasowo lub stale – ale tylko w wypadkach, kiedy świadek lub pokrzywdzony znajdują się w stanie rzeczywistego zagrożenia życia lub zdrowia. Wówczas możliwe będzie także objęcie takiej osoby czasową obserwacją – zarówno jej, jak i miejsca, w którym się ona znajduje. Jeśli z kolei będziemy mieć do czynienia z przypadkiem, kiedy asysta lub obserwacja mogą nie spełnić swojej funkcji, chroniony będzie mógł skorzystać z opcji zmiany swojego miejsca pobytu. Dla zaspokojenia swoich potrzeb w związku ze zmianą pobytu, osoba chroniona będzie mogła otrzymywać świadczenia finansowe, mające zapewnić zaspokojenie jej potrzeb życiowych, zdrowotnych oraz mieszkaniowych. Jest to istotna pomoc, z uwagi na fakt, że w przypadku, gdy ochrona polegająca na zmianie miejsca pobytu świadka lub osoby pokrzywdzonej okaże się konieczna, nie zawsze będzie ona jednak możliwa z uwagi na zróżnicowane możliwości finansowe potencjalnych świadków.

Osobami odpowiedzialnymi za zapewnienie bezpieczeństwa uczestników procesu karnego będą specjalnie w tym celu powołani koordynatorzy, działający przy wojewódzkich komendach policji. Koordynatorzy Ci będą odpowiadać także za należytą współpracę poszczególnych jednostek policji przy wypełnianiu zadań polegających na ochronie świadków. Ochrona o jakiej tutaj mowa nie jest jednak udzielana automatycznie. Dla udzielenia ochrony potrzebny jest wniosek osoby zainteresowanej, sądu lub organu prowadzącego postępowanie przygotowawcze. Decyzja w tym przedmiocie należeć ma z kolei do Komendanta Wojewódzkiego Policji, właściwego ze względu na miejsce pobytu osoby, która ma być chroniona.

Ustawa w powyższym kształcie trafiła do Senatu i oczekuje na dalszy bieg.

Karolina Wąsikowska