Zmiany w OFE skierowane do Trybunału Konstytucyjnego.

Prezydent Bronisław Komorowski w trybie kontroli następczej skierował do Trybunału Konstytucyjnego wniosek o zbadanie zgodności z Konstytucją niektórych przepisów ustawy o zmianach w systemie OFE. Choć ustawa została podpisana 27 grudnia 2013 roku, to jednak zdecydowano się na skierowanie do kontroli konstytucyjności jej zapisów ze względu na istniejące poważne wątpliwości dotyczące statusu prawnego pieniędzy odprowadzanych do OFE oraz zgodności z podstawowymi normami ustawy zasadniczej.

Największe wątpliwości związane z wchodzącymi w życie w dniu 1 lutego 2014 r. zmianami budzi kwestia przejęcia ponad połowy emerytalnych oszczędności zgromadzonych na kontach w OFE. Taka operacja zmniejszy zadłużenie państwa o 7 procent i odsunie zagrożenie w postaci przekroczenia tzw. drugiego progu ostrożnościowego długu publicznego. Ponadto, Prezydent zwraca się do TK o zbadanie konstytucyjności zapisów zakazujących OFE inwestowania w papiery wartościowe emitowane albo gwarantowane przez Skarb Państwa oraz nakazujące inwestowanie dużej części zgromadzonych środków (nawet 75%) w akcje, przy jednoczesnym zlikwidowaniu przepisów gwarantujących ubezpieczonym w OFE minimalną stopę zwrotu z inwestycji. Nowe przepisy bezwzględnie zakazują reklam otwartych funduszy emerytalnych i przewidują kary za naruszenie tego zakazu. TK zbada więc, jak to się przekłada na konstytucyjną zasadę swobody działalności gospodarczej oraz wolności pozyskiwania i rozpowszechniania informacji. Kluczowym wydaje się też być pytanie o sam status składek zgromadzonych na indywidualnych kontach emerytalnych.

Znowelizowana ustawa o OFE przewiduje, że ubezpieczeni będą mieli prawo zdecydować, czy chcą aby część ich składki była nadal odprowadzana do OFE, czy też przekazywana na subkonto w ZUS. Pomiędzy 1 kwietnia a 31 lipca ubezpieczeni będą mogli złożyć oświadczenie o dalszym przekazywaniu ich składki do OFE. Brak jakiegokolwiek oświadczenia oznaczać będzie automatyczne przyporządkowanie do ZUS. Od 2016 roku będzie możliwość złożenia raz na cztery lata , pomiędzy 1 kwietnia a 31 lipca, oświadczenia o zmianie decyzji  w zakresie przynależności do ZUS lub OFE. Środki na subkoncie ZUS będą podlegały identycznym zasadom gromadzenia i podziału jak te, które obecnie trafiają do OFE. 

Wprowadzono też tzw. suwak bezpieczeństwa, zgodnie z którym środki osób, które wybrały OFE, na 10 lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego, będą stopniowo przenoszone do ZUS.

Paweł Chrząszcz